кафедра меңгерушісі
қауымдастырылған профессор, PhD
Телефон: +7 7212 356450
E-mail: tussupbekova.ak@gmail.com
ул Университет көшесі, 28,
№2 ғимарат, 526 кабинет.
Facebook, Instagram
Радиофизика және электроника кафедрасы жартылай өткізгіштер физикасы, микропроцессорлық техника, өндірістік процестерді автоматтандыру және заманауи құрылғылардың схемотехникасы саласында, сондай-ақ электромагниттік сигналдарды қоздыру, күшейту және тарату әдістері мен құрылғыларын әзірлеумен айналысатын ғылым мен техника саласында мамандар даярлауды жүзеге асырады және төмендегідей білім беру бағдарламаларын ұсынады:
Бакалавриат:
- 6В06201 «Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар»
- 6В07104 «Аспап жасау»
- 6В05305 «Техникалық физика»
Магистратура:
- 7M07110801 «Нанотехнология және наноматериалдар»
- 7M07109901 «Байланыс жүйелерінің электроникасы және телекоммуникациялық технологиялар»
- 7M07109901 «Байланыс жүйелерінің электроникасы және телекоммуникациялық технологиялар»
- 7M07110001 «Сапаны бақылау және диагностика құралдары мен әдістері».
Кафедра студенттерінің бес траектория бойынша оқуға мүмкіндіктері бар: «Байланыс желілері және коммутация жүйелері», «Радиотехника және электроника», «Жылу физикасы», «Радиофизика және электроника», «Бақылау құралдары және заттарды талдау». Оқыту бағдарламасына «Цифрлық және микропроцессорлық техника негіздері», «Электрондық схемаларды компьютерлік модельдеу», «Телекоммуникациялық жүйелердегі ақпаратты қорғау», «Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру негіздері», «Аспап жасаудың конструкциялық материалдары», «Оптикалық кванттық генераторларды қолдану» және т. б. өзекті маңызы бар пәндер кіреді.
Кафедра түлектері келесідей салаларда жұмыс істей алады:
- жоғары оқу орындарында, ғылыми-зерттеу институттарында, аддитивті технологиялар және цифрлық даму орталықтарында инженер-зерттеушілер;
- өндірістік зертханаларда;
- радио және телеорталықтардың, стандарттау, метрология және сертификаттау орталықтарының, телекоммуникациялық фирмалардың мамандары;
- аспап жасау, нанотехнология және робототехника саласындағы зерттеуші физиктер;
- кең аймақты күрделі электронды аппаратураның реттеуші инженерлері;
- оптикалық диапазон мен ұялы байланыс жүйелерін қоса алғанда, байланыс желілері және көпарналы телекоммуникациялық жүйелер бойынша инженерлер;
- телекоммуникациядағы менеджмент және маркетинг саласындағы мамандар.
Кафедраның ғылыми бағыты конденсирленген ортадағы электронды қозу динамикасын зерттеумен, микроконтроллерлердің теориясы және оны қолданумен, фотовольтаика, кванттық және наноэлектроника, сызықты емес оптика үшін жаңа оптикалық материалдарды әзірлеумен байланысты.
Даталар мен фактілер
Тарихы:
Кафедра Қарағанды педагогикалық институтының радиоэлектроника кафедрасының базасында құрылды. Кафедраның алғашқы меңгерушісі п.ғ.к., доцент Б.М. Вахольский (1972-1973 жж.) болды. Кейін кафедраны т.ғ.к. Л.А.Краусс (1973-1984 жж.), ф.-м.ғ.к. К.Т. Ермағанбетов (1985-1995 жж.), т.ғ.к. Д.М. Мұқанов (1996-1999 жж.), т.ғ.к. Л.В. Чиркова (2000-2005 жж.), ф.-м.ғ.к. Ж.Т. Исмаилов (2006-2017 жж.), PhD докторы А.К. Зейниденов (2017-2019 жж.) басқарды.
Оқытушылар:
Қазіргі уақытта кафедра базалық білімі бар жоғары білікті профессор-оқытушылар құрамымен қамтамасыз етілген – 1 ғылым докторы, 2 PhD докторы, 7 ғылым кандидаты, 5 ғылым магистрі, педагогикалық және өндірістік қызметтегі үлкен тәжірибесі бар 2 оқытушы. Кафедраның ғылыми дәрежесі бар ПОҚ үлесі 59%-ды құрайды. Кафедра оқытушылары арасында – «Қазақстан Республикасының жоғары оқу орнының үздік оқытушысы» атағының 5 иегері (Қ.Т. Ермағанбетов, А.К. Зейниденов, Л.В.Чиркова, А.К. Аймуханов, Қ.М. Маханов), талантты жас ғалымдар үшін ҚР БҒМ стипендиясының 4 иегері - А.К. Аймуханов, Д.А. Афанасьев, А.К. Тусупбекова, А.К.Зейниденов. Профессор А.К. Аймуханов Ұлттық ғылыми кеңестің мүшесі болып табылады.
Білім алушылар:
Бес жыл бойы бакалавриат пен магистратураның білім беру бағдарламалары бойынша білім алушылар контингентінің өсуі байқалады. 6В07104 – «Аспап жасау», 6В06201- «Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар» білім беру бағдарламалары бойынша Беларусь, Өзбекстан, Монғолия және Қытайдан келген шетелдік студенттер білім алды. Сонымен қатар кафедрада «Серпін-2050» мемлекеттік бағдарламасы аясында студенттер білім алуда.
Жұмысқа орналастыру:
Жұмысқа орналасқан түлектердің саны жыл сайын артып келеді, бұл олардың бәсекеге қабілеттілігін көрсетеді, мысалы, 2016 жылы «Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар» ББ бойынша бұл көрсеткіштер – 50% , 2017 жылы - 64%, 2018 жылы - 66%, 2019 жылы – 66%, 2020 жылы – 69%; 6В07104 – «Аспап жасау» ББ үшін жұмысқа орналастыру көрсеткіштерінің де оң динамикасы бар: 2018 жылы – 75%, 2019 жылы - 77%, 2020 жылы-79%.
Білім беру бағдарламалары:
ББ бойынша білім алушылар үшін халықаралық ынтымақтастықты кеңейту шеңберінде «Томск мемлекеттік басқару жүйелері және радиоэлектроника университеті» (ТУСУР) жоғары кәсіптік білім берудің федералдық мемлекеттік бюджеттік білім беру мекемесі «МИФИ» ұлттық зерттеу ядролық университеті» Федералдық мемлекеттік автономды жоғары білім беру мекемесі және академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университеті арасында бакалаврларды, магистрлер мен докторанттарды даярлаудың келісілген ББ бойынша білікті кадрларды даярлау (қос дипломды оқыту) мәселелері бойынша келісімшартқа қол қойылды.
Аккредиттеу және көшбасшылық:
Университеттің сапа саласындағы саясатын жүзеге асырудағы жоғары нәтижелер университеттің әлемдік және ұлттық рейтингтердегі позицияларынан көрінеді.
2018 жылы 5В071900/6В06201–«Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар» білім беру бағдарламасы ҚР жоғары оқу орындары арасында мамандарды даярлау бағыттары мен деңгейлері бойынша БСҚТА агенттігінің тәуелсіз рейтингісінде 5-орынды, ал 2019 жылы БСҚА агенттігінің тәуелсіз рейтингісінде 5В071900/6В06201–«Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар» БСҚТА агенттігінің тәуелсіз рейтингісінде 3-орынды иеленді. Аталған білім беру бағдарламасының институционалдық (БСҚТА агенттігінің 02.04.2018 ж. №0086 IA, 31.03.2023 ж. дейін жарамды) және мамандандырылған (БСҚТА агенттігінің 27.07.2020 ж. №0189/1 ЅА-А) аккредиттеуден өткені туралы сертификаттары бар. «Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер палатасы өткізетін 2018 жылғы Жоғары оқу орындарының білім беру бағдарламаларының рейтингінде Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ 5В071900/6В06201–«Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар» ББ 5В071900 / 6В06201 – 13 орын, 2019 жылы – 12-орын алды.
2018 жылы «5В071600/6В07104– Аспап жасау» білім беру бағдарламасы ББҰ ҚР жоғары оқу орындары арасында мамандарды даярлау бағыттары мен деңгейлері бойынша БСҚТА агенттігінің тәуелсіз рейтингінде 3-орын, ал 2019 жылы Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ «5В071600/6В07104– Аспап жасау» ББҰМ ҚР жоо арасында БСҚТА агенттігінің тәуелсіз рейтингінде мамандарды даярлау бағыттары мен деңгейлері бойынша 2-орын алды. Аталған білім беру бағдарламасы институционалдық (02.04.2018 ж. №0086 БСҚТА агенттігінің ІА сертификаты, 31.03.2023 ж. дейін жарамды) және мамандандырылған (27.07.2020 ж. №0189/1 БСҚТА агенттігінің ЅА-А сертификаты 24.04.2025 ж. дейін жарамды) аккредиттеуден өтті. Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ «Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы өткізген 2018 жылғы жоғары оқу орындарының білім беру бағдарламалары рейтингінде «5В071600/6В07104– Аспап жасау» ББ 5-орын, 2019 жылы – 3-орын алды. Осылайша, Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ «5В071600/6В07104– Аспап жасау» ББ жоо білім беру бағдарламаларының рейтингінде оң динамиканы көрсетеді.
6В05305-«Техникалық физика» ББ 2018 жылы мамандарды даярлау бағыттары мен деңгейлері бойынша ҚР жоғары оқу орындары арасында БСҚТА агенттігінің тәуелсіз рейтингісінде 3-орын алды. Білім беру бағдарламасы институционалдық (02.04.2018 ж. №0086 БСҚТА агенттігінің ІА, 31.03.2023 ж. дейін жарамды) және мамандандырылған (23.12.2019 ж. №0174/2 БСҚТА агенттігінің 20.12.2024 ж. дейін жарамды) аккредиттеуден өткені туралы сертификаттарға ие. «Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы өткізген 2018 жылғы Жоғары оқу орындарының білім беру бағдарламалары рейтингінде 5В072300 - «Техникалық физика» ББ бойынша Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ 5-орын алды.
Академиялық ұтқырлық:
Соңғы 5 жылда кафедра студенттері мен профессор-оқытушылар құрамының сыртқы академиялық ұтқырлық бағдарламаларына (Польша, Ресей, Чехия) және ішкі академиялық ұтқырлық бағдарламаларына қатысу белсенділігінің артқаны байқалады. Біздің студенттеріміздің «Work and Travel» бағдарламасына, «Жас мемлекеттік қызметкер мектебі» жобасына, стартап-жобаларға қатысуға, еріктілер қозғалысының қатысушысы болуға және т.б. мүмкіндіктері бар.
Жобалар:
Кафедра оқытушылары Erasmus+: «Enter - (EngineeriNg educaTors pEdagogical tRaining) – «Инженерлік іс оқытушыларын педагогикалық даярлау», Erasmus+ CBHE PROJECT: «Implementing Dual System in Kazakhstan» – KAZDUAL сияқты халықаралық жобаларды іске асыруға қатысады.
Серіктестер:
Біздің аймақтың келесі жетекші ұйымдары практикадан өту базалары болып табылады: «Кар-Тел» ЖШС, «5 канал – KZ» ЖШС, «Транстелеком» АҚ Қарағанды қаласындағы филиалы, «Қарағанды транстелеком» АҚ, «ALL инновациялық технологиялар орталығының ғылыми-өндірістік бірлестігі» ЖШС, «Аква-Рем» ЖШС, «Қазстройпроект 2010» ЖШС, «АрселорМиттал Теміртау» АҚ, «Қарағанды өнеркәсіптік қауіпсіздік ғылыми-зерттеу институты» АҚ, «ТД Азия Метиз» ЖШС, «Дигикомм – Қазақстан» ЖШС, «Техникалық физика» ҒЗИ АҚ филиалы, «Қазтелерадио» АҚ филиалы, «Казцентрэлектропровод» ЖШС. Жұмыс берушілердің шеңбері үнемі кеңейіп отырады, олар студенттерге өндірістік практикадан өту үшін орындар ұсынады.
Білім беру бағдарламалары
6В06201 Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар: бакалавриат. Бағдарлама телекоммуникациялық жабдықты өндірудің оңтайлы технологияларын әзірлеумен және енгізумен, көп арналы телекоммуникациялық жүйелерді және радиобайланыс жүйелерінің техникалық құралдарын орнату және күйге келтіру дағдыларын қалыптастырумен, сондай-ақ телекоммуникациялық жүйелерді, олардың техникалық, ақпараттық, математикалық және бағдарламалық қамтылымдарын пайдалануға үйретумен, телекоммуникациялық жабдықты өндірудің оңтайлы технологияларын әзірлеу және енгізу дағдыларымен байланысты. Түлектер телекоммуникация бакалавры дәрежесін алады және телекоммуникациялық желілер мен көп арналы телекоммуникациялық жүйелер (соның ішінде ұялы байланыс) бойынша инженер, радиотелецентр маманы, электронды жабдықты баптау инженері, ғылыми-зерттеу институттарында, зертханаларда, компьютерлік орталықтарда зерттеуші инженер, бағдарламалық жасақтама инженері болып жұмыс істей алады.
6В07104 Аспап жасау: бакалавриат. Бағдарлама механикалық, электрлік, магниттік, жылу, оптикалық және басқа да физикалық шамаларды өлшеу әдістері мен құралдарынан тұратын өлшеу техникасын зерттеумен байланысты. Түлектер техника және технология бакалавры дәрежесін алады, физик-зерттеушілер, физик-инженерлер, техникалық колледждердің оқытушылары ретінде жұмыс істей алады, коммерциялық құрылымдарда ғылымды қажетсінетін технологияларды жасап, дамыта алады, заманауи ақпараттық жүйелер үшін бағдарламалық жасақтаманы әзірлей алады, түрлі қызмет салаларында аспаптарды орнатумен, қызмет көрсетумен және жөндеумен айналысады, спектрлік талдаудың жаңа әдістерін таңдап, енгізе алады. Бағдарлама түлектері қорғаныс өнеркәсібі кешені, ақпараттық технологиялар, тау-кен өнеркәсібі, оптикалық аспап жасау сияқты салаларда сұранысқа ие болады.
6В05305 Техникалық физика: бакалавриат. Бағдарлама жаңа материалдарды, технологияларды, аспаптар мен құрылғыларды зерттеуге, әзірлеуге, жасауға және пайдалануға байланысты адам қызметінің құралдары, әдістері мен әдістерінің жиынтығын қамтиды. Техникалық физика бұл заңдарды практикалық қолдануда қарастырады. Өз кезегінде, техникалық физика анықтаған заңдылықтар инженерлік жобалау мен өндірісте қолданылады. Осы саланы дамытудың арқасында технологиялық жабдықтарды шығарумен айналысатын қазіргі заманғы кәсіпорындар өз өнімдерін жетілдіруге және технологиялық процестерді жаңғыртуға мүмкіндік алады. Бітірушілер техника және технологиялар бакалавры дәрежесін алады және физик, кіші ғылыми қызметкер, схема инженері, аспаптар мен конструкцияларды баптау және тексеру бойынша реттеуші инженер, өндірісте жаңа технологиялық процестерді енгізу инженері, компьютерлік және есептеу орталықтарында инженер-бағдарламашы, шығарылатын өнімді бақылауды ұйымдастыру және жүзеге асыру бойынша өндірісте инженер лауазымдарын атқара алады.
7M07110801 Нанотехнология және наноматериалдар: магистратура. Нанотехнология саласындағы маман микрометрден нанометрге дейінгі элементтердің мөлшері бар электрондық құрылғыларды жасаумен, зерттеумен және қолданумен айналысады. Мұндай жүйелердің мысалдары – автомобильдердегі қауіпсіздік жастықшасының сенсорлары, танымал DLP проекторларында, соның ішінде үй кинотеатрларында қолданылатын микроскопиялық басқарылатын айналар. Бұл сонымен қатар үдеу, айналу бұрышының өзгеруі (гироскоптар), температура, микрофондар сияқты әртүрлі физикалық шамалардың сенсорлары болып табылады. Қазірдің өзінде көптеген адамдар микрожүйелік техниктер жасаған сенсорларды (MEMS құрылғылары) қолданады, бірақ көбісі бұл туралы білмейді. Заманауи ұялы телефондарға MEMS-гироскоптар мен акселерометрлер салынған, олардың көмегімен, мысалы, осындай телефон иесінің қозғалу тәсілін анықтауға немесе жауапты жүктерді тасымалдау кезінде жүктің механикалық күйзеліске қайда және қай жерде ұшырағанын анықтауға болады. Түлектер «техникалық ғылымдар магистрі»дәрежесін алады.
7M07109901 Байланыс жүйелерінің электроникасы және телекоммуникациялық технологиялар: магистратура. Бағдарлама физика-техникалық объектілер туралы ақпаратты беруге, қабылдауға және өңдеуге арналған жүйелерді, кешендер мен құрылғыларды зерттеумен, жасаумен және пайдаланумен байланысты. «Байланыс жүйелері электроникасы және телекоммуникациялық технологиялар» бағыты бойынша магистр қолданбалы бағдарламалар пакеттерін пайдалана отырып, олардың параметрлерін талдау және оңтайландыру мақсатында электрондық және телекоммуникациялық құрылғылардағы объектілер мен процестерді модельдейді; эксперименттік зерттеулер бағдарламаларын әзірлейді; техникалық құралдарды таңдайды және нәтижелерді өңдейді. Түлектер техникалық ғылымдар магистрі дәрежесін алады. Түлектердің кәсіби қызмет салалары жаңа материалдарды, технологияларды, аспаптар мен құрылғыларды зерттеуді, әзірлеуді, жасауды және пайдалануды қамтитын ғылым мен техника салалары болып табылады. Түлектер инженер, технолог, инженер-конструктор, электрондық өнеркәсіп, қорғаныс өнеркәсібі кәсіпорындарында, байланыс және телекоммуникация ұйымдарында, ғылыми-өндірістік және өндірістік ұйымдарда ғылыми қызметкер лауазымдарын атқара алады.
7M07110001 Сапаны бақылау және диагностикалау аспаптары мен әдістері: магистратура. Бағдарлама материалдардың, жартылай фабрикаттар мен дайын өнімдердің сапасы мен физикалық қасиеттері туралы ақпарат алуға, олардың жұмыс қабілеттілігін, сенімділігі мен ұзақ мерзімділігін диагностикалауға арналған құрылғылар мен жүйелерді құру және қолдану құралдарының жиынтығын зерттеумен байланысты. Түлектердің кәсіби қызмет саласы өндіруші және өңдеуші салалар мен энергетиканың өнеркәсіптік кәсіпорындарында бұзылмайтын бақылау және техникалық диагностика құралдары мен жүйелерін әзірлеу, құру және қолдану болып табылады. Бақылау нәтижелерін өңдеу және талдау әдістері мен алгоритмдерін әзірлеу және қолдану. Түлектер техникалық ғылымдар магистрі дәрежесін алып, жобалау, өндірістік, ғылыми-зерттеу және ұйымдастыру-басқару қызметімен айналыса алады.
7М05309002 Техникалық физика: магистратура. Бағдарлама қоршаған орта, табиғи және техникалық объектілер туралы ақпаратты беруге, қабылдауға және өңдеуге арналған жүйелерді, кешендер мен құрылғыларды зерттеумен, жасаумен және пайдаланумен байланысты. «Техникалық физика» бағыты бойынша магистр тұжырымдалған міндеттерді шешу әдістемелері мен құралдарын таңдау қабілетіне ие; стандартты қолданбалы бағдарламалар пакеттерін қоса алғанда, қолда бар зерттеу құралдарын пайдалана отырып, олардың параметрлерін талдау және оңтайландыру мақсатында радиотехникалық құрылғылардағы объектілер мен процестерді модельдейді; эксперименттік зерттеулер бағдарламаларын әзірлейді, техникалық құралдарды таңдайды және нәтижелерді өңдейді. Түлектер жаратылыстану ғылымдарының магистрі дәрежесін алады және жаңа материалдарды, технологияларды, құрылғылар мен құрылғыларды зерттеу, әзірлеу, құру және пайдалану сияқты ғылым мен техникада жұмыс істей алады, сонымен қатар инженер, технолог, дизайнер, ғылыми қызметкер, электрондық өнеркәсіп, өнеркәсіптік энергетика, қорғаныс өнеркәсібі, байланыс және телекоммуникация ұйымдарында, ғылыми-өндірістік және өндірістік ұйымдарда жұмыс істей алады.
