Қарағанды университеті академик Е.А. Букетовтың атымен 2024 – 2028 жылдарға арналған даму бағдарламасын бекіту
"Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамына зерттеу университеті мәртебесін беру және оның 2024 – 2028жылдарға арналған даму бағдарламасын бекіту туралы
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 5 сәуірдегі № 258 қаулысы"Ғылым туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 3-бабының 8) тармақшасынажәне "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабының 21-6) тармақшасынасәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:1. "Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамына зерттеу университеті мәртебесі берілсін.2. Қоса беріліп отырған "Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті"коммерциялық емес акционерлік қоғамының 2024 – 2028 жылдарға арналған дамубағдарламасы бекітілсін.3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
"Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамының 2024 – 2028 жылдарға арналған даму бағдарламасы Мазмұны
| Наименование | Программа развития некоммерческого акционерного общества "Карагандинский университет имени академика Е.А. Букетова" на 2024 – 2028 годы |
|---|---|
| Основание для разработки Программы |
|
| Разработчик Программы | Министерство науки и высшего образования Республики Казахстан (МНВО) |
| Цели Программы | Трансформация некоммерческого акционерного общества "Карагандинский университет имени академика Е.А. Букетова" в исследовательский университет. |
| Задачи Программы |
|
| Сроки реализации Программы | 2024 – 2028 годы |
| Источники финансирования | Собственные средства некоммерческого акционерного общества "Карагандинский университет имени академика Е.А. Букетова" и привлеченные бюджетные инвестиции. |
"Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамының (бұдан әрі – ҚарУ) даму бағдарламасы ҚазақстанРеспубликасы Үкіметінің 2023 жылғы 28 наурыздағы № 248 қаулысымен бекітілгенҚазақстан Республикасында жоғары білімді және ғылымды дамытудың 2023 – 2029жылдарға арналған тұжырымдамасына (бұдан әрі – Тұжырымдама) сәйкес әзірленді.ҚарУ Қарағанды өңірінің ғылыми-техникалық және әлеуметтік- экономикалықдамуына белсенді ықпал ете отырып, өңірдегі жоғары және жоғары оқу орнынанкейінгі білім беру саласындағы көшбасшы ретінде әрекет етеді. ҚарУ өңірдің жәнеелдің прогресіне үлес қоса алатын білікті мамандарды даярлауға бағытталғанакадемиялық қызмет пен инновациялық жобалардың толыққанды үйлесімі үшінжағдайлар жасаумен айналысады.ҚарУ-дың даму бағдарламасы еліміздің солтүстік және орталық өңірлерін жәнетұтастай алғанда, Қазақстанды ғылыми-технологиялық дамытудың басым бағыттарыбойынша экономикалық және әлеуметтік салалар үшін кадрлар даярлауды, серпіндіғылыми зерттеулер мен әзірлемелерді, жаңа әлеуметтік-гуманитарлық жәнешығармашылық жобаларды дамыту мен іске асыруды қамтамасыз ететін классикалықзерттеу университеті ретінде ҚарУ-ды орнықты дамытуды көздейді.ҚарУ ғалымдары ғылым мен білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттаайқындалған басым бағыттар бойынша іргелі және қолданбалы зерттеулер жүргізіп,ғылыми белсенділік көрсеткіштері мен технологияларды экономиканың нақтысекторына трансферттеу нәтижелері бойынша қазақстандық жоғары және (немесе)жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары (бұдан әрі – ЖЖКБҰ) арасындаҚарУ-дың көшбасшылық позициясын қамтамасыз ететін болады. ҚарУ келісімшарттықзерттеулер мен ғылыми әзірлемелерді коммерцияландыру шеңберінде, оның ішінде ірімемлекеттік компаниялармен және ғылыми институттармен бірлесіп кәсіпорындарменынтымақтастықты дамытуды жалғастырады.ҚарУ бітірушілердің ғылымның заманауи деңгейін көрсететін іргелі білімдіигеруіне, оларда зерттеушінің шығармашылық дағдыларын, цифрлық экономиканыңқұзыреттерін және зерттеу нәтижелерін өңір экономикасы мен әлеуметтік салағаенгізуге жәрдемдесуге мүмкіндік беретін кәсіпкерлік қасиеттерді қалыптастыруғабағытталған білім берудің барлық деңгейлерін дамытуды жалғастырады.Магистратура мен PhD докторантураның білім беру бағдарламалары бойыншабіліктілігі жоғары кадрларды даярлау басымдыққа ие болады.ҚарУ – экономиканың барлық секторлары үшін біліктілігі жоғары кадрлардаярлаудың ірі ғылыми-әдістемелік орталығы. Осы мақсатта бакалавриаттың,магистратураның, докторантураның білім беру бағдарламаларының кең ауқымы іскеасырылатын болады. ҚарУ-да Қазақстан Республикасының ғылыми- технологиялықдаму стратегиясының басым бағыттарына сәйкес мамандар даярлауды қамтамасызететін білім беру бағдарламаларын әзірлеу және іске асыру, сондай-ақ цифрлықэкономиканы дамыту талаптарына сәйкес білім беру бағдарламаларын жаңғыртужалғастырылатын болады.ҚарУ-дың теңдестірілген креативті кадрлар құрамы бар, бұл ретте дамығанынталандыру жүйесін құру негізінде кадрларды тарту және сақтау саясаты ҚарУ-дағыперсоналды басқарудың негізі болады.Зерттеу университетіне трансформациялау процесінде білім беру және ғылымиқызметтің синергиясына қол жеткізілетін болады, бұл ҚарУ-дыңәлеуметтік-экономикалық құндылығын айқындайтын келесі негізгі аспектілердіңкүшеюіне алып келеді:1) білім беру сапасын арттыру: студенттер озық зерттеулерге және оқытудыңинновациялық әдістеріне қол жеткізеді, бұл олардың біліктілігі мен еңбек нарығындағыбәсекеге қабілеттілігін арттырады;2) ғылыми зерттеулерді дамыту: ҚарУ сыртқы қаржыландыруды тартып және өзініңғылыми мектептерін нығайта отырып, неғұрлым ауқымды және маңызды зерттеулержүргізе алады;3) өнеркәсіппен байланысты нығайту: ғылым мен білімнің интеграциясы нарықтасұранысқа ие инновациялық шешімдер мен технологияларды әзірлеуге ықпал етеді, бұлкәсіпорындармен және ұйымдармен серіктестікті нығайтады;4) университеттер рейтингтеріндегі көшбасшылық позициялар: ғылыми зерттеулермен білім беру жетістіктерінің жоғары деңгейінің арқасында ҚарУ-дың жаһандық жәнеұлттық рейтингтердегі позицияларының жақсаруы;5) шетелдік азаматтар мен халықаралық серіктестер үшін университеттіңтартымдылығы: шетелдік жоғары оқу орындарымен және ғылыми ұйымдарменынтымақтастықтың кеңеюі, ҚарУ-дың халықаралық білім беру және ғылыми орталықретіндегі позициясының нығаюы, халықаралық ғылыми жобалар мен бағдарламаларғабелсенді қатысуы, бұл ҚарУ-дың әлемдік аренадағы беделі мен көрінуін арттырады;6) әлеуметтік жауапкершілік: ҚарУ-дың өңір мен елдің әлеуметтік- экономикалықдамуына қосатын үлесі қоғамның өзекті проблемаларын шешуге, жас ғалымдарды,студенттер мен еріктілерді қолдауға, оларды ғылыми, білім беру және әлеуметтікжобаларға тартуға бағытталған қолданбалы зерттеулер мен жобаларды іске асыруесебінен күшейтіледі.ҚарУ-дың даму жоспарында мәлімделген мақсат пен міндеттер ғылымизерттеулерді практикалық өндірістік қызметпен ұштастыруға және жоғары білімдеңгейін арттыруға бағытталған. Мұндай тәсіл елдің өнеркәсіптік, коммерциялық жәнемәдени ландшафтында түйінді позицияны иеленетін Қарағанды өңірінің орнықтыэкономикалық дамуы мен прогресін жеделдетуге ықпал ететін болады.2-бөлім. Жетістіктерін, проблемалары мен сын-қатерлерді қоса алғанда "Академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емес акционерлік қоғамыныңағымдағы жағдайына шолу1-кіші бөлім. Ағымдағы жағдайды талдауҚарУ Қазақстанның көпбейінді аса ірі университеттерінің бірі болып табыладыжәне 28 бағыт бойынша бакалаврлар, 24 бағыт бойынша магистрлер және 10 бағытбойынша PhD докторларын даярлауды жүзеге асырады, қазіргі уақытта 12 факультетте14 мыңға жуық студент, магистрант пен PhD докторанты білім алады. ҚарУ-дабакалавриаттың, магистратураның және PhD докторантураның 140-тан астам білімберу бағдарламалары институционалдық және мамандандырылған аккредиттеуге ие.Болон декларациясының негізгі қағидаттарын жариялай отырып, ҚарУ бүкіл білімберу ортасының жалпы қабылданған трендтеріне негізделеді және білім берудіізгілендіруге және білім берудегі жалпыадамзаттық құндылықтардың басымдығына,интернационалдандыруға және жалпы білім беруді жаһандандыруға байланыстымаңызды мақсаттарды шешуге күш жұмсайды.Оқу жоспарлары мен бағдарламаларының мазмұнында мультипәндік жәнепәнаралық тәсіл іске асырылады, пәндердің жекелеген модульдері ағылшын тіліндеоқылады. "Химия" докторантурасының және "Шет тілі: екі шет тілі", "Шетелфилологиясы", "Әлемдік экономика" магистратурасының білім беру бағдарламаларытолығымен ағылшын тілінде оқытуға көшті.ҚарУ-да жаңа және инновациялық білім беру бағдарламаларын, оның ішіндежетекші отандық және шетелдік университеттермен бірлескен коллаборация кезіндежобалау мен сараптамаға ерекше назар аударылады.ҚарУ-да үш тілді бағдарламалар, қос біліктілік бағдарламалары, формалды,формалды емес және информалды білім беру шеңберінде оқыту табысты іскеасырылуда, білім беру бағдарламаларының 49 %-ы қашықтан білім берутехнологияларын қолдану арқылы іске асырылады.ҚарУ шетелдік университеттермен және ғылыми орталықтармен серіктестікқарым-қатынас орнатқан, 150-ден астам шарттар, келісімдер, меморандумдаршеңберінде беделді қауымдастықтардың құрамына кіреді. Білім беру процесінинтернационалдандыру аясында ҚарУ-да студенттер мен профессор-оқытушыларқұрамының (бұдан әрі – ОПҚ) шетелдік серіктестермен академиялық ұтқырлығы іскеасырылуда. Шетелдік азаматтар арасында ҚарУ-дың тартымдылығы артып келеді. Жылсайын Әзербайжан, Армения, Германия, Қытай, Моңғолия, Ресей, Украина, Өзбекстанжәне тағы басқа да елдерден келген 60-қа жуық азамат ҚарУ студенттері атанады.Сонымен қатар ҚарУ-да 1-2 семестрге есептелген академиялық ұтқырлықбағдарламасы аясында жыл сайын 100-ге жуық студент оқиды. Бұлар Қытай, Италия,Мажарстан, Ресей, Өзбекстан, Украина азаматтары."Республикалық бюджет қаражаты есебінен шетелдік ғалымдарды тарту"бағдарламасын іске асыру шеңберінде 2020 – 2023 жылдар аралығындағы үш жылішінде Болгария, Финляндия, Ресей, Италия, Эстония сияқты және т.б. елдерден 16шетелдік маман тартылды.Тегін негіздегі ынтымақтастық туралы келісімдер негізінде тәжірибе алмасу жәнедәрістер оқу аясында АҚШ, Финляндия, Польша, Мажарстан, Грекия, Ресей, Түркия,Қырғызстан сияқты және т.б. елдердің серіктес университеттерінен 33 ғалым меноқытушы жұмысқа тартылды.Сондай-ақ 2020 – 2023 жылдар аралығындағы кезеңде ҚарУ қаражаты есебіненшетелдік ғалымдарды тарту бағдарламасы жүзеге асырылды және Өзбекстан,Ұлыбритания, Украина, Беларусь, Финляндия, Польша, Мажарстан, Грекия, Ресей,Түркия, Қырғызстан сияқты және т.б. елдерден 98 ғалым тартылды.Қазақстанның ЖЖКБҰ рейтингіне сәйкес ҚарУ соңғы жылдар кезеңінде Білімберудегі сапаны қамтамасыз ету жөніндегі тәуелсіз агенттіктің және Аккредиттеу жәнерейтинг тәуелсіз агенттігінің ұлттық рейтингтерінде жетекші орындарды иеленді, QSWorld University Rankings әлемдік рейтингінде 851+ позициясына, QS Asia өңірлікрейтингінде 206-позицияға тұрақтады.ҚарУ отандық жоғары мектеп көшбасшыларының қатарына кіреді. ҚарУоқытушыларының жалпы саны 921 адамды құрайды, оның ішінде 62 ғылым докторы,277 ғылым кандидаты, 117 философия докторы (PhD) және 447 ғылым магистрі, "Болашақ" бағдарламасының 47 түлегі бар. ҚарУ оқытушылары 196 рет "Жоғары оқуорнының үздік оқытушысы" және 7 рет "Үздік ғылыми қызметкер" атағын алды. ҚарУоқытушыларының арасында Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясыныңкорреспондент-мүшелері, ғылым мен техниканың дамуына зор үлес қосқан ғылымимамандарға арналған мемлекеттік ғылыми стипендиялардың лауреаттары, дарындыжас ғалымдарға арналған мемлекеттік ғылыми стипендиялардың лауреаттары бар.ҚарУ-дың ғылыми инфрақұрылымында 20 ғылыми-зерттеу институты, ғылымиорталықтар мен ғылыми зертханалар бар: Сарыарқа археологиялық институты,Молекулярлық нанофотоника институты, Цифрлық экономика ғылыми-зерттеуинституты, Құқықтық зерттеулер және мемлекеттану институты, Этномәдени жәнетарихи-антропологиялық зерттеулер орталығы, "Баламалы энергия" ғылыми-зерттеуорталығы, "Физика-химиялық зерттеу әдістері" инженерлік зертханасы, Қазақстандағыдіни ахуалды кешенді зерттеу ғылыми-зерттеу зертханасы, "Функционалдықматериалдар және жасыл энергетикалық технологиялар" ғылыми зертханасы, "Синтезжәне биологиялық белсенді заттар және фармацевтикалық технологияларды зерттеу", "Қатты және ауыр көмірсутекті шикізатты деструктивті гидрогендеу" ғылыми-білімберу зертханалары, қолданбалы биотехнология және биоинженерия зертханасы жәнет.б. Нанотехнологияның және қатты дене физикасының; жаңа материалдар синтезінің;биологиялық жүйелердің жағдайын мониторингтеудің; әлеуметтанудың; жоғары жәнежоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесінің; нарықтық қатынастардың;құқықтанудың; археологияның өзекті бағыттары мен проблемалары бойынша іргеліжәне қолданбалы зерттеулер жүргізіледі.ҚарУ жалпы сомасы 1,6 миллиард теңгені құрайтын 112 ғылыми жобаны, оныңішінде 57 ғылыми жобаны гранттық қаржыландыру аясында және 2ғылыми-техникалық бағдарламаны бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру аясындаіске асыруда, оларды іске асыру барысында іргелі және қолданбалы зерттеулердідамыту үшін орнықты экожүйені құру, қоғам мен қоршаған әлемді цифрландыружағдайында "жасыл" технологияларды, жасанды интеллектті, адамның әлеуметтікбейімделуін дамыту міндеттері шешіледі.Сондай-ақ 2023 – 2025 жылдарға арналған жалпы сомасы 928 миллион теңгеденасатын үш "мегагрант" бар. BR21882309 "Үшінші буындағы органикалық сәулешығаратын диодтарға (OLED) арналған -түйіндес азуленді со-олигомерлер p негізіндежаңа органикалық ТАDF люминофорларын құру" деп аталатын бірінші жобаҒЖБМ-нің Ғылым комитеті тарапынан қолдау тауып, 298741800 теңге көлеміндеқаржыландыру алды. BR21882166 "Азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшінБатыс, Шығыс, Орталық және Солтүстік Қазақстанның табиғи флорасыныңжеміс-жидек өсімдіктерін молайтудың, сақтаудың, пайдаланудың ғылыми-практикалықнегіздері" атты екінші жоба 130000000 теңге сомасында ҒЖБМ Ғылым комитетінің "Маңғыстау эксперименттік ботаникалық бағы" ШЖҚ РМК тарапынанқаржыландырылды. BR21882302 "Цифрлық трансформация жағдайындағықазақстандық қауым: перспективалар мен тәуекелдер" атты үшінші жоба ҒЖБМ Ғылымкомитетінің "Философия, саясаттану және дінтану институты" ШЖҚ РМК тарапынанқолдауға ие болып, 499515248 теңге көлемінде қаржыландырылды. Мұндай ауқымдықаржыландыру ҚарУ-да жүргізілетін зерттеулердің маңыздылығы мен өзектілігінайқын көрсетеді және оның жетекші ғылыми-зерттеу орталығы ретінде дамуына ықпалетеді.Сонымен қатар ҚарУ жыл сайын ғылыми-зерттеу жұмыстарына арналғануниверситетішілік грант конкурсын және жас ғалымдарға арналған ҚарУ Жасғалымдар кеңесінің "Ғылымдағы жаңа есім" конкурсын өткізеді. 2023 жылы ҚарУ осыгранттарға өз қаражатынан 57 миллион теңгеден астам қаражат бөлді, осылайшағылыми зерттеулер мен жас ғалымдардың дамуына қолдау көрсетті. Конкурстықіріктеу нәтижесінде ғылыми-техникалық қолданбалы зерттеулер жүргізу үшін 12 грантжәне "Ғылымдағы жаңа есім" бағдарламасы аясында ҚарУ Жас ғалымдар кеңесінің 5гранты берілді.ҚарУ-дың Жас ғалымдар кеңесіне 359 жас оқытушы кіреді, олардың 35-і ғылымидәрежесі бар оқытушы, 155-і докторант және 15-і постдокторант. ҚарУфакультеттерінде студенттер мен магистранттардың ғылыми қауымдастығының 38ғылыми үйірмесі жұмыс істейді, онда 1867 студент зерттеу жұмысымен айналысады.ҚарУ-да философия докторы (PhD) және бейіні бойынша доктор ғылыми дәрежесіналу үшін диссертациялар қорғаумен айналысатын 12 білім беру бағдарламасы бойынша11 диссертациялық кеңес жұмыс істейді: 8D05101 – "Биология", 8D05401 – "Математика", 8D01301 – "Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі", 8D01101 –"Педагогика және психология", 8D02301 – "Филология", 8D01702 – "Шет тілі: екі шеттілі", 8D04101 – "Экономика", 8D05301 – "Химия", 8D05302 – "Физика", 8D02202 – "Тарих", 8D01701 – "Қазақ тілі мен әдебиеті", 8D05303 – "Жылу физикасы жәнетеориялық жылу техникасы". Аталған диссертациялық кеңестер ғылыми жұмыстардықатаң бағалауды қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар ҚарУ-дағы білім берупроцесі мен ғылыми зерттеулердің сапасын арттыруға ықпал етеді. Диссертациялықкеңестердің болуы біліктілігі жоғары оқытушылар мен ғылыми қызметкерлер саныныңартуына да әсерін тигізеді, бұл өз кезегінде университеттің жетекші ғылыми-білім беруорталығы ретіндегі беделін арттырады.ҚарУ-да 10 ғылыми журнал, оның ішінде "Қарағанды университетінің хабаршысы"басып шығарылады, онда Қазақстан мен шет елдердің жетекші ғалымдары өзеңбектерін қазақ, ағылшын, орыс тілдерінде белсенді жариялайды. "Қарағандыуниверситетінің хабаршысы" журналының "Химия", "Физика" және "Математика"сериялары Web of Science Core Collection Clarivate Analytics негізгі базасына енді. 2019жылы ҚарУ-дың ағылшын тілінде шығаратын "Eurasian Physical Technical Journal"журналы төрт ғылыми бағыт бойынша Scopus дерекқорына енгізілген және Energy менEngineering бағыттары бойынша Q3 квартиліне кіреді. Сондай-ақ Scopus базасынаBulletin of the University of Karaganda – Chemistry және Bulletin of the KaragandaUniversity – Mathematics журналдары кіреді.Кадр саясатын іске асыру мақсатында ҚарУ-да ОПҚ-ның біліктілік кәсібистандарттары, кадрлық әлеуетті дамыту тұжырымдамасы, кадр резерві туралы ереже,ҚарУ жұмыскерлерін оқыту және олардың біліктілігін арттыру туралы ереже әзірленді.ҚарУ "Мәңгілік ел жастары – индустрияға!" ("Серпін") республикалық әлеуметтікжобасының белсенді қатысушысы болып табылады, оның аясында ҚарУ-да 2000-ғажуық студент білім алады. ҚарУ-да студенттік өзін-өзі басқарудың 16 жастар бірлестігі, 107 клуб, шығармашылық студиялар мен ұжымдар, 30 спорт секциясы жұмыс істейді.Жыл сайын ҚарУ-да қазақстандық патриотизмді қалыптастыруға, отандық тарихты,мемлекеттік тілді, салауатты өмір салтын танымал етуге, діни экстремизмнің, құқықбұзушылықтардың профилактикасына бағытталған 250-ге жуық іс-шара өткізіледі.ҚарУ-да ерекше білім беру қажеттіліктері бар студенттерді оқыту үшін жағдай жасауғаерекше көңіл бөлінеді, инклюзивті білім берудің ресурстық орталығы жұмыс істейді.ҚарУ-дың бәсекеге қабілеттілігін 10 оқу корпусын, белсенді дамып келе жатқанрепозиторийі бар 2 миллион кітап қорынан құралған ғылыми кітапхананы, заманауиоқу залдарын, электрондық ресурс залдары мен қызметтер көрсету бойынша еңзаманауи технологиялармен жабдықталған коворкинг-орталықтарды қамтитындамыған инфрақұрылым қолдайды. ҚарУ білім алушыларға жайластырылған 7студенттер үйін, қала сыртындағы практика базалары мен демалыс аймақтарын,музейлерді, Студенттер сарайын, Білім беру қызметін психологиялық сүйемелдеуорталығын, медициналық пункттерді, заманауи спорт ғимараттарын ұсынады,баспахана жұмыс істейді.ҚарУ-да Environmental, Social, and Corporate Governance халықаралықстандарттарының талаптарын ескере отырып, сапаны ішкі қамтамасыз ету жүйесітабысты жұмыс істейді."Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Қазақстан Республикасы Заңыныңталаптарына сәйкес ҚарУ-да сыбайлас жемқорлыққа қарсы комплаенс-қызметқұрылған.ҚарУ-да академиялық адалдық саясаты, Корпоративтік этика кодексі,Корпоративтік жанжалдар мен мүдделер қақтығысын анықтау және реттеу туралыереже, сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясат, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылстандарты, құрылымдық бөлімшелер басшыларының, факультеттер декандарыныңсыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатты іске асыру бойынша сыбайлас жемқорлыққақарсы комплаенс-қызметпен өзара іс-қимыл жасау регламенті, сыбайлас жемқорлыққақарсы комплаенс институтын ұйымдастыру жөніндегі әдістемелік ұсынымдар,Сыбайлас жемқорлықты бағалау және қабылдау, білім беру қызметтерінің сапасыбойынша білім алушылар арасында сауалнама (әлеуметтанулық сұрау салу) жүргізутәртібі туралы ереже, ішкі (жергілікті) нормативтік құқықтық актілерге және олардыңжобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама жүргізу жөніндегі әдістемелікұсынымдар әзірленді және бекітілді. Сонымен қатар ҚарУ-да Әдеп жөніндегі кеңесжұмыс істейді және академиялық адалдық құралдары қолданылады.ҚарУ-дың сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарты жұмыскерлер, ОПҚ менстуденттер арасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы орнықты мінез-құлық пенмәдениетті қалыптастыруға, сыбайлас жемқорлықты тудыратын себептер менжағдайларды жоюға, құқықтық сауаттылықты арттыруға және сыбайласжемқорлықтың кез келген көріністеріне мүлдем төзбеушілікті қалыптастыруғабағытталған.2023 жылғы 19 наурызда ҚарУ білім сапасын жақсартуға, барлық көріністеріндесыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылға ықпал ететін Академиялық адалдық лигасынақосылды.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг және сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін,мүдделер қақтығысын ұсынымдар қабылдай отырып талдау тұрақты негізде жүргізіледі, ҚарУ-да сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясаттың тиімді құралдарын әзірлеу бойыншаақпараттық хаттар жолданып тұрады. Бакалавриаттың білім беру бағдарламаларыныңжұмыс оқу жоспарларына 5 кредит көлемінде "Құқық негіздері және сыбайласжемқорлыққа қарсы мәдениет" пәні енгізілген.ҚарУ-дың корпоративтік және стратегиялық орнықтылығын дамыту мақсатындаорнықты даму мақсаттарын басқару жүйесіне, даму стратегиясына және ҚарУқызметінің негізгі процестеріне интеграциялау басталды; орнықты даму саласындағысаясат әзірленді. Орнықты даму контексінде 2021 – 2022 оқу жылынан бастап ҚарУ-датәуекелдерді басқару жүйесі енгізілді. Әзірленген тәуекелдерді басқару саясатынасәйкес қазіргі уақытта ҚарУ-дың оқу, ғылыми, тәрбие, мәдени және басқа да қызметсалаларына байланысты тәуекелдерді басқару бойынша жұмыс жүргізілуде;тәуекел-менеджмент мәдениеті дамуда.Стратегиялық міндетті іске асыру аясында ҚарУ инновациялық экожүйені жәнемәдениетті қалыптастыруға белсенді әсер ету, әлеуметтік ортаны өзгертуге, заманауиқоғамдық даму модельдерін іске асыруға жәрдемдесу арқылы өңірдің инновациялықортасын дамытуға қатысуды кеңейтуге бағдарланған. ҚарУ әлеуметтік жауапты жәнеинновацияға бағдарланған кәсіпкерлік қызметтің дамуына мемлекеттік-жекешелікәріптестік тетіктерін, ғылыми әзірлемелерді коммерцияландыру арқылы ықпал ететінболады.2-кіші бөлім. Трендтер мен сын-қатерлерді талдауЖаһандану, "жасыл экономиканы" қалыптастыру және дамыту жағдайындаинновациялық саясат экономиканы әртараптандырудың маңызды факторы болыптабылады, бұл инновациялық типтегі бәсекеге қабілетті экономиканы құруға алыпкеледі. Төртінші индустриялық революцияның шындықтары өмір туралы ғылымдармен олардың инженерлік және нақты білім салаларымен тығыз интеграциясыбағытындағы танымды дамытудың басымдықтарын ауыстырады. Давос экономикалықфорумының басшысы К. Швабтың пікірінше, ХХІ ғасырдағы мегатрендтер биология,физика және ақпараттық технологиялар сияқты бағыттарда ұсынылатын болады. Транс- және пәнаралық технологияларды енгізу процесі үлкен материалдық және зияткерлікресурстарды қажет етеді, бұл ретте бұл шығындар орынды екенін түсіну маңызды.Айта кету керек, жоғары технологиялық жабдықты жасау және онымен жұмыс істеу әріалынған деректерге түсінік беру үшін қызметкерлердің тиісті құзыреті қажет, яғни өзсаласының тар бейінді міндеттерін де, транспәндік өзара іс-қимылдыңартықшылықтарын да түсінетін біліктілігі жоғары мамандарды даярлау қажет. Олардыдаярлау көпбейінді классикалық университеттерде мультипәндік зерттеу орталықтарынегізінде іске асырудың ең үлкен шарттарына ие.Жетекші шетелдік зерттеу университеттерінің (Stanford University, University ofTexas at Austin, Manchester Metropolitan University және басқалары) негізгіерекшеліктерін талдау мынадай аспектілерді бөліп көрсетуге мүмкіндік береді:1) өз салаларында сарапшылар болып табылатын жоғары деңгейдегі оқытушылардытарту;2) озық ғылыми ізденістерді қамтамасыз етуге қабілетті заманауи зерттеуинфрақұрылымының болуы;3) университет қауымдастығының барлық қатысушыларының әралуан мүдделерінежауап беретін әртүрлі пәндер бойынша зерттеу бағдарламаларының кең спектрі;4) түрлі кәсіби топтар арасындағы ынтымақтастықты ынталандыру жәнеинновациялық серпіліске ықпал ететін пәнаралық зерттеулерге ықпал ету;5) экономикалық дамуға ықпал ететін ғылыми жаңалықтар мен инновациялардыкоммерциялық секторға берудің тиімді тетіктерінің болуы;6) ҚарУ-дың жаһандық ғылыми және білім беру кеңістігінде орнықтыпозициялануына ықпал ететін тиімді халықаралық ынтымақтастық;7) ҚарУ зерттеу университетінің қазақстандық қауымның экономикалық,әлеуметтік және мәдени проблемаларын шешуге қатысуы.ЖЖКБҰ-ның заманауи дамуы еңбек нарығының тенденциялары мен кадрларғадеген қажеттіліктің өзгеруін болжаусыз мүмкін емес. Еңбек нарығы қазіргі қоғамныңтенденцияларын және елде, сондай-ақ әлемде де болып жатқан технологиялық жәнеәлеуметтік өзгерістерді көрсетеді. Білім беруде бейімделу тәсілдерін іздеу қажеттілігінебарлық елдер қойып отырған түрлі жаһандық сын-қатерлерге қарамастан, отандықеңбек нарығының негізгі тенденциялары сақталуда.Отандық еңбек нарығының маңызды тенденциясы мультифункционалды дағдыларымен жаңа білімі бар, бизнес-құрылымдар мен кәсіпорындарды жаңа стандарттарнегізінде жедел қайта құруға, оларды дағдарыстан шығаруға қабілетті мамандарғасұраныстың артуы болып қала береді. Кейбір зерттеулердің нәтижелері бойынша ортамерзімді перспективада әртүрлі деңгейдегі IT-мамандар (бағдарламашылар менмобильді әзірлеушілерден бастап киберқауіпсіздік жөніндегі сарапшыларға дейін),бизнесті цифрлық трансформациялау жөніндегі мамандар, SMM-менеджерлер,маркетологтар, "Big Data" талдаушылары аса үлкен сұранысқа ие болады. ЖЖКБҰ-ғақатысты бұл бітірушілердің үлкен көлемдегі ақпаратта бағдарлану, белгісіздікжағдайында әрекет ету және кросс-функционалдық міндеттерді шешу қабілеті сияқтықасиеттері сұраныста болатынын білдіреді. Жаңа шындықтарды ескере отырып, ҚарУорта мерзімді перспективада цифрлық шынайылықтың жаһандық сын-қатерлеріне сайкелуі үшін білім беру бағдарламаларын жаңғыртуды жүргізуге бағдарланған."Жасыл өсімге" көшу Қазақстан үшін қажетті басымдық болып табылады, өйткеніқазіргі уақытта елдің экономикалық дамуы айтарлықтай дәрежеде өндірушіөндірістерге және шикізат тауарларының экспортына шоғырланған. Сонымен қатарэкономиканың көптеген секторларында энергияны көп қажетсіну мен ластанудыңсалыстырмалы түрде жоғары деңгейі, сондай-ақ энергия тиімділігінің төмендігібайқалады.Мемлекет басшысы Қ.К. Тоқаевтың 2023 жылғы 1 қыркүйектегі "ӘділеттіҚазақстанның экономикалық бағдары" атты Қазақстан халқына Жолдауында: "Біз "жасыл" экономиканы дамыту мәселесімен мықтап айналысуымыз керек. Болашақтабүкіл әлем таза энергетикаға көшетіні сөзсіз. Халықаралық сарапшылардың мәліметінесүйенсек, жалпы әлемдегі күрделі қаржы салымдарының үштен біріне жуығыжаңартылатын энергетика жобаларының еншісінде.", – делінген.Қазақстанның "жасыл өсім" стратегиясы ресурстарды пайдалану тиімділігінарттыруға және болашақ ұрпақ үшін орнықты өсімді қамтамасыз ету үшін жаңатехнологияларды ілгерілетуге бағытталған.Қазақстан Орталық Азияда "жасыл өсімге" көшу үшін ұйымдық-құқықтық негізқұрған алғашқы мемлекет болды.Аталған негізге бірнеше заңнамалық актілерді қабылдау енгізілген, олардыңқатарында Қазақстан Республикасының Экологиялық , "Жаңартылатын кодексі энергиякөздерін пайдалануды қолдау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, ҚазақстанРеспубликасы Президентінің 2013 жылғы 30 мамырдағы № 577 Жарлығыменбекітілген Қазақстан Республикасының "жасыл экономикаға" көшуі жөніндегітұжырымдама.Қарағанды облысында "жасыл өсім" проблемасы және "жасыл экономика"саласында инновациялық экожүйелерді қалыптастыру қажеттігі тау-кен өнеркәсібі,қара және түсті металлургия үстемдік ететін өңірдің салалық ерекшелігіне байланыстыерекше өткір тұр. Өңір экономикасының ауыл шаруашылығы секторында өнімділік пенжалпы өнім жинау көбінесе табиғи-климаттық жағдайларға байланысты болып отыр.Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану мәселесі азық-түлікқауіпсіздігін қамтамасыз ету қажеттігіне байланысты ерекше өзектілікке ие болады.Қалдықтарды басқару саласындағы ағымдағы жағдай тарихи өндірістікқалдықтардың мұрасы сияқты күрделі мәселемен сипатталады. Алдыңғыонжылдықтарда ауыр өнеркәсіп, агроөнеркәсіптік кешен және пайдалы қазбалардыигеру қалдықтарының айтарлықтай тарихи көлемі жинақталды. Мұндай қалдықтардыңедәуір бөлігі уытты болумен қатар, олардың құрамында экономикалық жағынан құндыматериалдардың едәуір бөлігі бар екенін және оларды технологиялық циклдерде қайтапайдалануға болатынын ескеру қажет.ҚарУ инновациялық жобаларды іске асыру жөніндегі өңірлік хабқа айналады. "Green Innovation Hub" "жасыл" инновациялардың университеттік зерттеу хабыбастапқы кезеңде шағын жоғары технологиялық кәсіпорындарды қалыптастыратынжәне қолдайтын зерттеу орталықтары мен бизнестің байланысын қамтамасыз ететінерекше инфрақұрылым болады. Green Innovation Hub технологиялық трансферттіжүзеге асыру алаңына айналады, яғни жобалары ғылыми орталықтарда пайда болған "жасыл" технологияларды өндіріске беру, түпкі ойды өнімді шығару сатысына дейінжеткізу жүзеге асырылады. Green Innovation Hub ұлттық, сол сияқты халықаралықдеңгейде басқа хабтармен өзара тығыз байланыста болады. Мысалы, Green InnovationHub Astana Hub-пен өз қызметінде жасанды интеллект пен басқа даIT-технологияларды пайдаланатын серпінді компанияларды құру бойынша жобалардыбірлесіп іске асыратын болады.Қазіргі Қазақстан жағдайында өнеркәсіпті, жоғары технологияларды жәнеқарқынды экономикалық жаңартуларды дамытумен қатар әлеуметтік-гуманитарлықбілімнің орны мен рөлі өз маңызын жоғалтпайды. Заманауи әлеуметтік-гуманитарлықғылымдардың негізгі даму тенденциялары олардың поликонцептуалдылығы,мультипәнділігі, цифрлық трансформациясы, интегративті тәсілі, трансмәдениеттілігіболып табылады, бұл осы тәрізді тенденцияларға сәйкес келетін білім беру жүйесінқажет етеді.Әлеуметтік-гуманитарлық білім беру трендтерінің бірі бағдарлардың "hard skills"тар бағытталған арнайы білімі мен дағдыларын оқытудан жан-жақты дамыған бәсекегеқабілетті маман қалыптастыруды қамтамасыз ететін "soft skills" әмбебап, кәсібиденжоғары құзыреттерді қалыптастыруға ауысуы болып табылады. Білім беру жүйесіндеикемді дағдыларды қалыптастыру тақырыбы соңғы уақытта бүкіл әлем бойыншазерттеушілердің, оның ішінде академиялық ғылыми қоғамдастық, сол сияқты әртүрліұйымдар өкілдерінің де назарын көбірек аударып отыр.Бүгінгі таңда әлеуметтік-гуманитарлық танымның негізгі қағидаттары менкатегориялық аппараты айтарлықтай өзгерістерге ұшырап отырғаны және бұл сынижәне мазмұнды қайта ұғынуды, сондай-ақ одан әрі дамуды талап ететіні анық. Қазіргіқоғамның сын-тегеуріндері Қазақстанның демографиялық және гендерлік саясатысаласындағы өзекті әлеуметтік технологияларды, білімді меңгерген, белсенді азаматтықұстаным мен әлеуметтік белсенділік танытатын кәсіпқойларды даярлауға жоғарыталаптар қояды.Конфессияаралық келісім және жеке тұлғаның діни бірегейлігі, қазақ халқыныңмәдени мұрасын сақтау және арттыра түсу мәселелері өз өткірлігін жоғалтпайды.Әлеуметтік-гуманитарлық білім беру өткен, қазіргі және болашақтағы мәдениеттіңжетістіктерін өзіндік байланыстырушы ретінде әрекет етеді, оларды уақыт пенұрпақтың өнімді диалогының мүмкіндігіне рефлексиялық қатынас деңгейіндеүйлестіреді. Сондықтан да қазіргі жағдайда әлеуметтік-гуманитарлық білім берудіңнегізгі қызметі де өзгереді, ол түбегейлі және тез өзгеретін қауым жағдайында адамдарүшін вариативті, дамушы білім беру жүйесіне трансформациялануы тиіс.Заманауи отандық білім берудің жаһандық мақсаты гуманистік тұлғаны тәрбиелеуболып табылады. Бұл қазіргі әлеуметтік-мәдени кеңістікте өзін-өзі анықтауға жәнеөзін-өзі көрсетуге қабілетті, жоғары бейімделгіштік пен проактивтілікке, субъективтіәл-ауқаттың жоғары деңгейіне, шығармашылық еркіндікке және вариативті ойлауға иееркін тұлға. Бұл әлеуметтік-гуманитарлық білімге және адамды қалыптастыратынәлеуметтік-гуманитарлық білімге көбірек көңіл бөлуді айқындайды. Қазіргі әлемдеәлеуметтік және гуманитарлық ғылымдар әлеуметтік, мәдени және саясиқұбылыстарды түсіндіруде, түсінуде, болжауда, орнықты қоғамды қалыптастырудажәне үйлесімді мәдениетаралық және конфессияаралық қатынастарды дамытудамаңызды рөл атқаруда.Жоғары білім берудің өзекті әлемдік трендтері жоғары білімі бар халық үлесініңөсуі, практикаға бағдарланған оқыту, цифрландыру, онлайн-білім беру, білімді пәнгебағдарлап тарату, интернационалдандыру, геймификациялау, дербестендіру, сондай-ақЖЖКБҰ-ның миссиясын білім көздерінен және зерттеулерден инновациялар ментехнологиялық прогресс орталықтарына жедел трансформациялау болып табылады,бұл өз кезегінде ЖЖКБҰ-ны қызметтің жаңа деңгейіне шығаруға тиіс.Білім беру контентін технологиялық қайта құрудың, пәнаралық және жеке білімберу траекторияларын енгізудің, "soft және future-skills" оқу және жобалау қызметінқамтитын инновациялық білім беру бағдарламаларын қалыптастырудың алдағыжылдарға арналған жоғары білім беру жүйесін дамытудағы жаһандық трендтергеайналуы күтіледі.Халықаралық зерттеулердің деректері педагогтарды даярлаудағығылыми-әдістемелік аспектіні дамыту қажеттілігіне, олардың өзгерістерге, сондай-ақбілім алушылардың жеке қажеттіліктерін есепке алуға дайындығын қалыптастыруғаназар аудару қажет екендігін айғақтайды.Еңбек нарығының қажеттіліктерін және білім беру перспективаларыныңзерттеулерін талдау үздіксіз білім беру процесін жүйелі дамыту қажет екенін белгілеугемүмкіндік береді. Демек, университеттік білім беруде дәстүрлі оқытубағдарламаларынан жаһандық құзыреттіліктерді қалыптастыру, оқытудың интерактивтіжәне дизайнерлік технологияларын енгізу бағытында білім беру мазмұнын жаңартуарқылы білім алушыларды болашаққа даярлауға көшу қажет.Кез келген пәндік салада болашақ мамандарды даярлау білім беру процесін сапалыбілім беру инфрақұрылымымен, заманауи санитариялық нормаларға, қауіпсіздікке,жарақтандыру стандарттарына сәйкес келетін объектілермен қамтамасыз етуді де талапетеді.3-кіші бөлім. Даму болжамы және ықтимал даму сценарийлері мен олардың "Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамына әсерін айқындауДаму стратегиясының контекстінде ҚарУ қоршаған ортаның динамикалықөзгерістеріне, соның ішінде жаңа технологиялық трендтерге, экономикалықөзгерістерге және әлеуметтік флуктуацияларға тиімді бейімделуге бағытталған. Бұлтәсіл әртүрлі сын-қатерлерді белсенді қадағалау мен барабар ден қоюды білдіреді, бұлуниверситеттің тұрақтылығын қолдауға және ұзақ мерзімді дамуына ықпал етеді.Жаһандану процестері және әлемдегі әртүрлі интеграциялық процестер жоғарыбілімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыру қажеттілігін өзектілендірді. Орын алғанөзгерістер білім беру мазмұнына, оқыту құралдары мен әдістеріне, білім беру сапасынбағалау жүйесіне, білім алушыларды ҚарУ-дың білім беру қызметіндегі кәсібиқызметке даярлау жүйесіне өз әсерін тигізді. Осыған байланысты білім беру қызметтерісапасының, оларды әртараптандырудың маңыздылығы, оқу орнының білім беруқызметтері нарығында бәсекеге түсу қабілетін сақтаудың басқа көрсеткіштерініңқолжетімділігі артты. Мұның бәрі ҚарУ-дың бәсекеге қабілеттіліктің әлемдіктенденцияларына жүгініп, халықаралық бәсекелестік жағдайында жоғары мектепміндеттерін орындауды ұйымдастыруға мүмкіндік беретіндей даму стратегиясынәзірлеу, өндірісті ұйымдастырудың, басқарудың және кадрларды даярлаудың жаңатехнологиялары мен типтерін енгізудің интегралды шешуші тәсілдерін белгілеуқажеттігін алдын ала анықтады.ҚарУ-дың табысты білім беру, ғылыми, зерттеу, инновациялық, тәрбие қызметінқамтамасыз ету, кадрлық әлеуетті дамыту, интернационалдандыру мен халықаралықтануды арттыру, қаржылық тұрақтылығын нығайту мақсатында нәтижелілікті жүйелімониторингтеу және түзету қойылған мақсаттар мен міндеттерді іске асырудың негізгіқұралдары болмақ. ҚарУ-дың ұйымдастырушылық архитектурасын жаңарту,басқарудың барлық деңгейлерінде ақпараттық экожүйені және жобалау қызметіндамыту, университеттік ғылымды коммерцияландырудың өсуі және эндаумент-қордыңқызметі жоспарланған индикаторларға қол жеткізу үшін бизнес-процестердіңтиімділігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.Жаңа білім беру моделінің маңызды аспектілері коммуникациялар, сыни ойлаужәне стратегиялық командалық жұмыс болып табылады. Студенттерді бірінші оқужылынан бастап әртүрлі жобалық жұмыстарды іске асыруға тарту, технологиялықжәне пәнаралық зерттеулердің стартаптарын әзірлеу үшін ашық алаңдар құру,сондай-ақ корпоративтік оқыту жағдайында дуалды оқытуды ұйымдастыру озық білімберудің негізгі элементтеріне айналады.Озық білім беру білім беру жүйесін болашақ қажеттіліктерге бейімдеуге, оқуорындарының нарықтық қатынастармен өзара іс-қимыл деңгейін арттыруға жәнеқаржылық тұрақтылық үшін әлемдік экономикалық тетіктерді пайдалануға бағытталған. Бұдан басқа, білім беру сапасын арттыруға және студенттердің өз білімдерін үнеміжаңартып отыруға ұмтылуын қалыптастыруға екпін беріледі.Озық білім беру моделін қалыптастырудың негізі – адамды белгісіздік және сыртқыортаның тез өзгеруі жағдайында өмір сүруге және жұмыс істеуге бейімдейтін жаңакәсіби және тұлғалық қасиеттерді қалыптастыруға бағытталған тұлғаны дамыту. Осыбілім беру моделін іске асыру ҚарУ-дың қазіргі әлемде тиімді қызметке дайынбітірушілерінің кәсіби ұтқырлығы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруды қамтамасызетуге бағытталған.3-бөлім. "Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамы даму бағдарламасының пайымы, миссиясы және құндылықтарыДаму бағдарламасының пайымы:Классикалық зерттеу университеті – жоғары технологиялық ғылыми зерттеулер менакадемиялық артықшылық орталығы.Даму бағдарламасының миссиясы:ҚарУ серпінді ғылыми зерттеулер мен білім беру инновациялары арқылы өңір менелдің жоғары технологиялық дамуына ықпал етеді.Даму бағдарламасын іске асырудың тікелей нәтижесі – кәсіпорындардыинновациялық жаңғырту, заманауи технологияларды құру, біліктілігі жоғары кадрлардаярлау арқылы әлемдік тенденциялар мен трендтерді ескере отырып, республика менөңір экономикасының түйінді салаларын дамыту.Даму бағдарламасының құндылықтары:1) Жаңа кәсіптер атласын ескере отырып, ел экономикасының инновациялықсалалары үшін кадрлар даярлау;2) жаңа білім мен инновацияларды генерациялау;3) мемлекет пен қоғамға қызмет ету үшін бәсекеге қабілетті тұлғаны дамыту;4) магистратура және докторантура деңгейінде жоғары және (немесе) жоғары оқуорнынан кейінгі білімнің халықаралық стандарттарына сәйкес зерттеу құзыреттерініңжиынтығын меңгерген жас ғалымдарды даярлау;5) "жасыл" экономика жағдайында экономикалық секторларды инновациялықжаңғырту саласында ғылыми зерттеулер жүргізу, аддитивті өндірісті енгізу, өндірістібақылау және басқару жүйелерін оңтайландыру, ҚарУ ОПҚ-ның, студенттерінің,магистранттарының, докторанттарының, шаруашылық жүргізуші субъектілерөкілдерінің қатысуымен көпфункционалды маңызы бар жаңа материалдар жасау жәнеәзірлеу;6) инновациялық жаңғырту және "жасыл" технологиялар саласындағы шаруашылықжүргізуші субъектілерге маркетингтік және инжинирингтік қызметтер көрсету;7) ҚарУ-да орнықты даму қағидаттарына сәйкес келетін корпоративтік саясаттыенгізуге бағытталған түбегейлі жаңа құрылымдар – орталықтар құруға алып келетінинституционалдық және қоғамдық өзгерістер жүргізу;8) жетекші шетелдік зерттеушілерді тарта отырып, халықаралық консорциумдардыұйымдастыру үшін жағдайлар жүргізу.4-бөлім. "Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамының стратегиялық басымдықтарыҚарУ-дың қоғам дамуына қосатын үлесі көпқырлы және түрлі салаларды қамтиды:1. Білім беру үлесі.Академиялық даму аясында ҚарУ қазіргі еңбек нарығының талаптарына сәйкескелетін бәсекеге қабілетті бітірушілерді сапалы даярлауды нығайту жөніндегістратегияны ұстанады. Бұған университеттің миссиясы мен пайымын, сондай-ақ оныңстратегиялық даму мақсаттарын іске асыруға бағытталған ҚарУ-дың академиялықсаясатының арқасында қол жеткізіледі. Академиялық адалдық қағидаттарын сақтауғаерекше назар аударылады, бұл білім беру бағдарламаларына және бітірушілердіңбіліктілігіне жоғары сенімділік деңгейін қамтамасыз етеді.2. Ғылыми үлесі.ҚарУ ғылымды дамытудың басым бағыттарына ерекше назар аудара отырып,ғылымның, техниканың және технологияның түрлі салаларында іргелі жәнеқолданбалы зерттеулермен белсенді түрде айналысады. Зерттеу университетініңтүйінді міндеттерінің бірі технологиялардың экономиканың нақты секторына тиімдітрансфертін қамтамасыз ету болып табылады, бұл елдің инновациялық дамуына жәнебәсекеге қабілеттілігін арттыруға ықпал етеді.ҚарУ біліктілігі жоғары магистрлер мен PhD докторларын, бейіні бойыншадокторларды даярлауға да күш-жігерін салады. Бұған қоса, ҚарУ ғылыми зерттеулермен басылымдарда адалдықты, ашықтықты және жауапкершілікті қамтамасыз етеотырып, ғылыми әдеп қағидаттарын ұстанады және ілгерілетеді.ҚарУ-дағы ғылыми әзірлемелер мен технологияларды коммерцияландыру зерттеутабыстарын өнеркәсіп пен экономиканың басқа секторларында қолдануға болатынбәсекеге қабілетті өнімдер мен көрсетілетін қызметтерге айналдыруға бағытталғанжүйелі процесті білдіреді.ҚарУ зерттеулерінің сыртқы ірі тапсырыс берушілері "Clean Field Kazakhstan"ЖШС, "Ұлттық биотехнология орталығы" ЖШС, "Археологиялық зерттеулер" ЖШС, "Минова Қазақстан" ЖШС, Қарағанды облысы мәдениет, архивтер және құжаттамабасқармасының "Тарихи-мәдени мұраны сақтау орталығы" КММ, Қарағанды облысыішкі саясат басқармасының "Қоғамдық келісім" КММ, ҒЖБМ Ғылым комитетінің "Маңғыстау эксперименттік ботаникалық бағы" ШЖҚ РМК және т.б. болып табылады.Мәселен, "Ұлттық биотехнология орталығы" ЖШС тапсырысы бойыншаботаниканың, молекулалық генетиканың және биоинформатиканың заманауи әдістерінқолдана отырып, Қазақстандағы тамырлы өсімдіктердің түрлік әралуандығының қазіргіжағдайын зерделеу жұмыстары жүргізілуде. ҚарУ химия факультетінің ғалымдары "Clean Field Kazakhstan" ЖШС үшін бастапқы материалды және алынған өнімдердікейіннен физикалық-химиялық жағынан талдай отырып, мұнай өнімдерінультрадыбыстық өңдеу жұмыстарын жүргізуде. Сондай-ақ "QARMET" АҚ, "Қазақмыскорпорациясы" ЖШС, ERG Group сияқты жетекші металлургиялық компаниялардыңтапсырысы бойынша зерттеулер жүргізілуде.2023 жылы ҚарУ ғалымдары жалпы сомасы 197 миллион теңгені құрайтын 21шаруашылық-келісімшарттық жұмыстарды жүзеге асырды.Зияткерлік меншікті қорғау бойынша белсенді жұмыс жүргізілуде. 2023 жылы 98қорғау құжаты алынды, оның ішінде Қазақстан Республикасының 7 патенті, зияткерлікменшік объектілеріне авторлық құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы 91 авторлықкуәлік. Ұлттық зияткерлік меншік институтымен бірлесе отырып, зияткерлік меншікқұжаттарын дайындау бойынша ғалымдарға консультация беру жұмыстары жүргізіледі.3. Әлеуметтік үлесі.ҚарУ халықтың әлеуметтік жағынан осал санаттарын қолдауды, мәдени және білімберу іс-шараларын өткізуді, сондай-ақ жергілікті қоғамдастықтың дамуына үлесқосуды қоса алғанда, белсенді әлеуметтік жұмыс жүргізеді.ҚарУ-дың әлеуметтік қолдау жүйесі студенттердің әл-ауқатының негізгіэлементтерін ғана емес, сонымен қатар орнықты даму, теңдік, әралуандылық жәнеинклюзивтілік аспектілерін де қамтиды:1) жеңілдіктердің икемді жүйесі: ҚарУ халықтың әлеуметтік жағынан осалсанаттарынан шыққан студенттер мен талантты жастарға әртүрлі оқу жеңілдіктерінұсынады;2) теңдік, әралуандылық және инклюзивтілік саясаты: ерекшеліктер құрметтелетінәрі бағаланатын және барлық студенттер мен қызметкерлер үшін мүмкіндіктер теңдігісақталатын инклюзивті және әртараптандырылған білім беру ортасын құру жөніндегішараларды іске асыру. Ерекше қажеттіліктері бар студенттер үшін инклюзивті білімберу қағидаттарын белсенді енгізу. Барлық оқу кеңістіктерінің қолжетімділігінқамтамасыз ету;3) психологиялық қолдау: психологиялық көмек қызметінің, сондай-ақ басқа дамамандандырылған құрылымдардың жұмыс істеуі;4) орнықты даму мақсаттары: орнықты даму қағидаттарын экологиялықжауапкершілік пен әлеуметтік қатыстылықты қалыптастыруға ықпал ететін оқубағдарламалары мен зерттеу қызметіне интеграциялау;5) инновацияларды дамытуға қосатын үлесі: ҚарУ технопарктер,бизнес-инкубаторлар мен зерттеу орталықтарын қоса алғанда, технологиялартрансферті мен ғылыми әзірлемелерді коммерцияландыруға ықпал ете отырып,инновациялық инфрақұрылымды құру және дамыту бойынша белсенді жұмысатқарады;6) халықаралық үлесі: ҚарУ жаһандық ауқымда мәдениетаралық алмасу менынтымақтастықты кеңейтуге ықпал ете отырып, халықаралық білім беру жобаларынажәне ғылыми жобаларға қатысады.Осылайша, ҚарУ қоғамның әлеуетін арттыруға және халықтың өмір сүру сапасынжақсартуға ықпал ете отырып, оның әлеуметтік-экономикалық, ғылыми және мәденидамуында айтарлықтай рөл атқарады.5-бөлім. "Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамы даму бағдарламасының қойылған мақсатына қол жеткізу жолдарыҚарУ даму бағдарламасының мақсатты нұсқамаларына қол жеткізу үшін мынадайстратегиялық бағыттар бойынша іс-шаралар өткізу жоспарлануда:1) менеджментте тәжірибе алмасу, білім беруді интернационалдандыру, ғылымиынтымақтастық және инновациялық салаларда бірлескен жобалар құру үшін отандықжәне шетелдік зерттеу университеттерімен коллаборация;2) прогрессивті идеялардың, заманауи технологиялардың қоғам мен өңірөнеркәсібіне әсерін кеңейту мақсатында өңірлік қоғамдастықпен, үкіметтік емесұйымдармен, жергілікті атқарушы органдармен және басқа да стейкхолдерлерменинтеграциялану және өзара іс-қимыл жасау;3) орнықты даму, "жасыл" технологиялар, жасанды интеллектті дамыту, қоғамдыжәне қоршаған әлемді цифрландыру жағдайында адамның әлеуметтік бейімделуібағытында іргелі және қолданбалы жобаларды іске асыру;4) білім алушыларда патриотизмді, діни, этносаралық және конфессияаралықтолеранттылықты, орнықты даму мақсаттарына бейілділікті қалыптастыру мен дамытуүшін шаралар қабылдау және іс-шаралар ұйымдастыру;5) бітірушілердің ғылымның қазіргі деңгейін көрсететін іргелі білімді игеруіне жәнеоларда hard-, soft- және digital skills, шығармашылық дағдылар мен кәсіпкерлікқасиеттерді қалыптастыруға бағытталған білім берудің барлық деңгейлерін дамыту;6) цифрлық білім беру ортасын жетілдіру және әлемдік озық практикалармысалында білім беру экожүйесін құру;7) талапкерлерді іріктеу жүйесін жетілдіру және студенттерді, магистранттарды,докторанттарды қабылдау географиясын кеңейту;8) академиялық ортаны, ҚарУ-дың білім беру бағдарламаларын басқару жүйесінпәнаралық және транспәндік оқыту тәсілдерін құру арқылы, оның ішіндереспубликаның және шетелдің басқа да университеттері мен ғылыми-зерттеууниверситеттерінің мамандарын тарта отырып трансформациялау;9) ҚарУ-дың заманауи инфрақұрылымын құру, материалдық-техникалық жәнезертханалық кешенді жаңғырту;10) ҚарУ студенттері мен жұмыскерлері арасында құқықтық сауаттылықтыарттыруға және сыбайлас жемқорлықтың кез келген көріністеріне мүлдемтөзбеушілікті дамытуға бағытталған кешенді құқықтық түсіндіру жұмысын күшейту;11) сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілетті аумақтық органмен,басқа да мемлекеттік органдармен және қоғамдық ұйымдармен сыбайласжемқорлықтың алдын алу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманы жетілдірубойынша бірлескен ұсыныстар әзірлеу мәселелері бойынша өзара іс-қимылды жақсарту.ҚарУ-дың даму үшін елеулі әлеуеті бар. Мәселен, меншікті қаражаты есебіненсоңғы жылдары ауданы 247,16 м инновациялық термос-2 жылыжай салынды,студенттерге арналған 132 орындық жатақханадағы денсаулық сақтау пунктініңғимаратына реконструкциялау жүргізілді, 500 орындық жаңа жатақхананың құрылысыбасталды. Сондай-ақ болжамды ауданы 2000 м2 ғылыми технопарктің құрылысыаяқталуда. Ғылыми технопарктің құрылысы "білім экономикасы" мен "жасыл өсімнің"жаһандануы жағдайында орнықты стратегиялық даму басымдықтарына сәйкес жоғарыбілім, инновациялық ғылым және Орталық Қазақстан өңірінің әртараптандырылғанөндірісінің аумақтық интеграциясы үшін бірыңғай салааралық ғылыми-білім беру жәнеөндірістік-технологиялық платформа ретінде өңірлік технополис құруға мүмкіндікбереді. Баламалы энергия көздері (күн, жел және геотермалдық энергия, сутегі өндірісі)саласындағы құзыреттер орталығын, тау-кен өнеркәсібінің қажеттіліктері мен жаңананоматериалдар әзірлеу үшін талдамалық зертхана құру жоспарлануда.Батыс Еуропа мен Солтүстік Американың (Harvard University, ETH Zurich, ChicagoUniversity және басқалары) озық зерттеу университеттерінің тәжірибесі көрсеткендей,R&D ғылыми-зерттеу жұмыстарын сапалы және тиімді орындау үшін ғылымитехнопаркті заманауи зертханалық жабдықтармен жарақтандыру қажет. Ғылымитехнопарктің ғылыми-зерттеу экожүйесін құру үшін судың фотоыдырауы кезіндеағыннан сутегі мен басқа да газдарды сәйкестендіру үшін Agilent газ хроматографын,PIXcel3D қатты денелі үш өлшемді детекторы бар ұнтақты дифрактометрді,рентгендік-флуоресцентті спектрометрді, ЭПР-спектрометрді, 1260 Infinity IIMulti-Detector GPC/SEC Agilent Technologies гель-енгізбелі хроматографиясыныңмультидетекторлық жүйесін, индуктивті байланысқан плазмалы масс-спектрометрдіжәне басқаларын сатып алу көзделеді.Тұжырымдамада ұсынылған ағымдағы жағдайды талдауға сәйкес 2029 жылға қараймектеп бітірушілер санының екі есе өсуі күтілуде, бұл ЖЖКБҰ-ның шамадан тысжүктелуіне, білікті ОПҚ-ның жетіспеушілігіне, университеттердегі жәнежатақханалардағы орын тапшылығына, заманауи инфрақұрылымды қалыптастыру,ЖЖКБҰ-ның зертханалық базасын жаңарту өзектілігінің артуына алып келеді.ҚарУ-дың дамуына тағы да қосымша серпін беру үшін химия факультеті үшін 1112орындық мамандандырылған оқу-зертханалық корпусының құрылысы жоспарлануда.Қазір химия факультеті жалпы ауданы 3775,5 м ғимаратта орналасқан, 2 бұл 5 жылбұрын жеткілікті болған. Соңғы жылдары мемлекет тарапынан тапсырыс және тиісіншеталапкерлердің химиялық мамандықтарға деген сұранысы бірнеше есе өсті. Бүгіндехимия факультетінде 1200-ден астам адам білім алады. Бакалавриаттағы оқу процесіпедагогикалық, жаратылыстану-ғылыми және инженерлік даярлық бағыттарының 8білім беру бағдарламасы бойынша, магистратурада 5 және докторантурада бірбағдарлама бойынша жүзеге асырылады.Демек, білім алушыларды сапалы даярлау үшін арнайы үй-жайлар, оның ішіндехимиялық зертханалар, сынақ орталықтары, жартылай өнеркәсіптік қондырғыларғаарналған үй-жайлар қажет. Үй-жайлар Good Laboratory Practice халықаралықстандарттарының талаптарына сай болуы, арнайы жиһазбен және жабдықтарменжарақтандырылуы тиіс. Мұндай шешім ғылыми және білім беру қызметін сипаттайтынбарлық көрсеткіштерге оң әсер етеді."Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі жалпыұлттық басымдықтарытуралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2021 жылғы 26 ақпандағы № 520, Қазақстан Республикасы Президентінің 2023 жылғы Жарлығын 2 ақпандағы № 121Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының көміртегі бейтараптығына қолжеткізуінің 2060 жылға дейінгі стратегиясын және Тұжырымдаманы іске асырумақсатында ҚарУ-да күн батареялары үшін жаңа материалдар жасау, желқондырғыларының инновациялық модельдері, геотермальдық жылыту жүйелері, сутегіэнергетикасы саласындағы әзірлемелер бағытында ғалымдардың жобалары іскеасырылуда. Осыған байланысты "Баламалы энергетика" сынақ полигоны салынады,онда ғалымдар өз әзірлемелеріне ірілендірілген сынақтар жүргізе алады. Бұлжарияланым белсенділігі, халықаралық гранттарға қатысу сияқты көрсеткіштерге оңәсер етеді және сайып келгенде, ғалымдардың идеяларын өңірде, мысалы, Саран жәнеБалқаш қалаларында фотоэлектрлік типтегі күн электр станцияларында енгізумүмкіндігі пайда болады.Университеттің қоғамның дамуына үлес қосу миссиясын іске асыру аясында денешынықтыру және спорт факультеті бар ҚарУ-дың қажеттіліктерін зерделеу кезіндеспорт алаңдары мен әкімшілік-тұрмыстық кешені бар далалық ашық стадион салуқажеттілігі анықталды.Бұдан басқа, соңғы жылдары дене шынықтыру және спорт факультетінің білім берубағдарламалары бойынша оқуға сұраныс күрт өсті. ҚарУ-ға талапкерлерді тартатынжаңа білім беру бағдарламасы әзірленуде.Жоғарыда баяндалған мән-жайлар ҚарУ-дың дене шынықтыру және спортфакультетінің материалдық-техникалық базасын жақсарту қажеттігін растайды. Бұлбілім сапасы мен дене шынықтыру және спорт факультеті білім алушыларының өсіпкеле жатқан контингентінің (1300-ден астам білім алушы) спорттық көрсеткіштеріне оңәсер етеді, сабақтар өткізу тұрғысынан ОПҚ мүмкіндіктерін кеңейтеді, олардыңтиімділігін арттырады.ҚарУ базасында стадионның болуы еліміздің болашақ ұрпағын тәрбиелеу,халықтың салауатты өмір салтын қалыптастыру, спортпен және дене шынықтыруменайналысу арқылы сауықтыру, біліктілігі жоғары мамандар даярлау тұрғысынанбірқатар аса маңызды міндеттерді шешуге мүмкіндік береді.Бұдан басқа, заманауи стадион тұтастай Қарағанды қаласы үшін спорттық жәнебасқа да бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орынға айналады.2024 – 2028 жылдарға арналған даму бағдарламасында көзделген іс-шараларды іскеасыру үшін жалпы көлемі 16562306 мың теңге қаржыландыру қажет, оның ішіндетартылған бюджеттік инвестициялар есебінен – 13692982 мың теңге және меншіктіқаражат есебінен – 2869324 мың теңге, оның ішінде жылдар бойынша:2024 жыл – меншікті қаражат есебінен барлығы 2298411 мың теңге;2025 жыл – меншікті қаражат есебінен барлығы 62000 мың теңге;2026 жыл – меншікті қаражат есебінен барлығы 408729 мың теңге;2027 жыл – барлығы 5975377 мың теңге, оның ішінде:тартылған бюджеттік инвестициялар – 5925377 мың теңге,меншікті қаражат – 50000 мың теңге;2028 жыл – барлығы 7817789 мың теңге, оның ішінде:тартылған бюджеттік инвестициялар – 7767605 мың теңге,меншікті қаражат – 50184 мың теңге.ҚарУ-дың даму бағдарламасын іске асыруға меншікті және тартылған бюджеттікинвестициялар қатысатын болады.Атап айтқанда, 2024 – 2028 жылдары білім беру сапасын арттыруға жәнеғылыми-зияткерлік, әлеуметтік инфрақұрылымды жаңғыртуға арналған бюджеттен тысшығыстарды кезең-кезеңімен ұлғайту жоспарлануда.Қаражатты 2024 – 2028 жылдары инфрақұрылымдық инвестициялық жобалардыіске асыруға бағыттау жоспарлануда, оның ішінде:жалпы сметалық құны 2152855 мың теңге болатын (авторлық және техникалыққадағалау бойынша шығыстарды ескере отырып) "500 орындық студенттік жатақханақұрылысына" (сыртқы инженерлік желілермен және аумақты абаттандырумен).Жобаны іске асыру кезеңі – 2023 – 2024 жылдар, қаржыландыру көзі – меншіктіқаражат;сметалық құны 509463 мың теңге болатын "Ғылыми технопарктің құрылысына".Жобаны іске асыру кезеңі – 2023 – 2024 жылдар, қаржыландыру көзі – меншіктіқаражат;жобалау және құрылыс-монтаждау жұмыстарының болжамды құны 10109875 мыңтеңге болатын "Инженерлік желілері бар химия факультеті үшін 1112 орындықоқу-зертханалық корпусының құрылысына". Жобаны іске асыру кезеңі – 2026 – 2028жылдар, қаржыландыру көзі: меншікті қаражат – 58730 мың теңге, тартылғанбюджеттік инвестициялар – 10051145 мың теңге;жобалау және құрылыс-монтаждау жұмыстарының болжамды құны 160000 мыңтеңге болатын "Баламалы энергетика" полигонының құрылысына". Жобаны іске асырукезеңі – 2025 – 2026 жылдар, қаржыландыру көзі – меншікті қаражат;болжамды сметалық құны 162000 мың теңге болатын "Спорт алаңдары менәкімшілік-тұрмыстық кешені бар далалық ашық стадионның құрылысына". Жобаныіске асыру кезеңі – 2025 – 2026 жылдар, қаржыландыру көзі – меншікті қаражат.Ғылыми технопаркті материалдық-техникалық жарақтандыру мақсатында жалпыкөлемі 3872021 мың теңге болатын меншікті және тартылған бюджеттік инвестицияларесебінен жабдық сатып алу көзделеді, оның ішінде жылдар бойынша:2024 жыл – 40000 мың теңге;2025 жыл – 40000 мың теңге;2026 жыл – 50000 мың теңге;2027 жыл – 1870919 мың теңге;2028 жыл – 1871102 мың теңге.Ғылыми және оқу зертханаларын жарақтандыру үшін жабдықтар сатып алуғатартылатын бюджеттік инвестициялар есебінен қаржыландыру көлемі – 3641837 мыңтеңге, оның ішінде жылдар бойынша:2027 жыл – 1820919 мың теңге;2028 жыл – 1820918 мың теңге.Барлығы республикалық бюджет есебінен жалпы көлемі 13692982 мың теңгеболатын бюджеттік инвестициялар тарту жоспарлануда, оның ішінде жылдар бойынша:2027 жыл – 5925377 мың теңге: оның ішінде құрылысқа – 4104458 мың теңге,зертханаларды жабдықтауға – 1820919 мың теңге;2028 жыл – 7767605 мың теңге: оның ішінде құрылысқа – 5946687 мың теңге,зертханаларды жабдықтауға – 1820918 мың теңге.Бұл шығыстар заңнамада белгіленген тәртіппен тиісті жоспарлы кезеңге арналғанреспубликалық бюджетті қалыптастыру кезінде жеткізілген шығыстар лимиті шегіндеқаралатын болады.Инфрақұрылымдық инвестициялар ұзақ мерзімді шекке және табыстылықтыңтөмен нормасына ие, бірақ білім беру және ғылыми, ғылыми-зерттеу қызметінің жаңасапасын қамтамасыз ете отырып, университетті дамыту үшін үлкен мультипликативтіктиімділігі бар.ҚарУ-дың 2024 – 2028 жылдарға арналған жалпы кірістері 92739651 мың теңгекөлемінде болжанады, оның ішінде:білім беру қызметінен – 65941224 мың теңге (71,10 %);ғылыми қызметтен – 9232269 мың теңге (9,96 %);өзге де қызметтен – 3750507 мың теңге (4,04 %);академиялық ұтқырлықтан – 71833 мың теңге (0,08 %);шетелдік мамандарды тартудан – 50836 мың теңге (0,05 %);тартылған бюджеттік инвестициялардан – 13692982 мың теңге (14,77 %).Оның ішінде 2024 – 2028 жылдарға арналған қызмет түрлері бөлінісінде:2024 жылы:білім беру қызметі: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 6983622 мың теңге; жергілікті бюджеттер есебінен (мемлекеттіктапсырыс шеңберінде) – 68600 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (жеке және заңдытұлғалармен жасалатын шарттар бойынша) – 3935558 мың теңге;ғылыми қызмет: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 1201532 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (заңды тұлғалардың,квазимемлекеттік сектордың тапсырыстары бойынша) – 349415 мың теңге;академиялық ұтқырлық – 13000 мың теңге;шетелдік мамандарды тарту – 9200 мың теңге;өзге де жарғылық қызмет: барлығы 765149 мың теңге.2025 жылы:білім беру қызметі: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 7332803 мың теңге; жергілікті бюджеттер есебінен (мемлекеттіктапсырыс шеңберінде) – 70000 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (жеке және заңдытұлғалармен жасалатын шарттар бойынша) – 4535558 мың теңге;ғылыми қызмет: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 1300000 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (заңды тұлғалардың,квазимемлекеттік сектордың тапсырыстары бойынша) – 366885 мың теңге;академиялық ұтқырлық – 13650 мың теңге;шетелдік мамандарды тарту – 9660 мың теңге;өзге де жарғылық қызмет: барлығы 803417 мың теңге.2026 жылы:білім беру қызметі: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 7932803 мың теңге; жергілікті бюджеттер есебінен (мемлекеттіктапсырыс шеңберінде) – 70000 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (жеке және заңдытұлғалармен жасалатын шарттар бойынша) – 5135558 мың теңге;ғылыми қызмет: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 1400000 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (заңды тұлғалардың,квазимемлекеттік сектордың тапсырыстары бойынша) – 385230 мың теңге;академиялық ұтқырлық – 14333 мың теңге;шетелдік мамандарды тарту – 10143 мың теңге;өзге де жарғылық қызмет: барлығы 692125 мың теңге.2027 жылы:білім беру қызметі: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 8532803 мың теңге; жергілікті бюджеттер есебінен (мемлекеттіктапсырыс шеңберінде) – 70000 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (жеке және заңдытұлғалармен жасалатын шарттар бойынша) – 5735558 мың теңге;ғылыми қызмет: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 1600000 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (заңды тұлғалардың,квазимемлекеттік сектордың тапсырыстары бойынша) – 404491 мың теңге;академиялық ұтқырлық – 15049 мың теңге;шетелдік мамандарды тарту – 10650 мың теңге;өзге де жарғылық қызмет: барлығы 726801 мың теңге;тартылған бюджеттік инвестициялар – 5925377 мың теңге.2028 жылы:білім беру қызметі: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 9132803 мың теңге; жергілікті бюджеттер есебінен (мемлекеттіктапсырыс шеңберінде) – 70000 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (жеке және заңдытұлғалармен жасалатын шарттар бойынша) – 6335558 мың теңге;ғылыми қызмет: республикалық бюджет есебінен (мемлекеттік тапсырысшеңберінде) – 1800000 мың теңге; бюджеттен тыс қаражат (заңды тұлғалардың,квазимемлекеттік сектордың тапсырыстары бойынша) – 424716 мың теңге;академиялық ұтқырлық – 15802 мың теңге;шетелдік мамандарды тарту – 11183 мың теңге;өзге де жарғылық қызмет: барлығы 763016 мың теңге;тартылған бюджеттік инвестициялар – 7767605 мың теңге.6-бөлім. "Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамының даму бағдарламасын іске асырудан күтілетін нәтижелердіңсипаттамасыДаму бағдарламасы ғылыми қызметті басқаруды біртіндеп жаңартуды, зерттеууниверситетінің моделіне сәйкес ғылыми бөлімшелердің икемді және ашыққұрылымын қалыптастыруды көздейді.ҚарУ даму бағдарламасының түйінді міндеттерін іске асыру процесінде оның бүкілқолданылу мерзімі ішінде мынадай нәтижелерге қол жеткізілетін болады:1-міндет. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің барлықдеңгейлерінде ғылыми қызмет пен білім беру процесін интеграциялау:1) ҚарУ-дың QS World University Rankings рейтингіндегі позициясы – 700+ позиция;2) QS Asia рейтингіндегі позиция – 150+ позиция.3) Times Higher Education әлемдік рейтингіндегі позиция – 1501+ позиция;4) жаңартылған жабдықтар мен зерттеу инфрақұрылымының үлесі – 20 %;5) ҚарУ-дың ғылыми және білім беру қызметіне тартылған жетекші шетелдікғалымдардың саны – 90;6) кәсіптік стандарттар мен еңбек нарығының сұранысы негізінде білім берубағдарламаларын жаңарту – 15 %.2-міндет. Сапалы білім беру теңдігі мен қолжетімділігін қамтамасыз ету, таланттыжастарды тарту:1) студенттердің жалпы санынан шетелдік студенттердің үлесі – 3,5 %;2) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру деңгейінде білім алушылардың үлесінұлғайту – 20 %;3) ҚарУ-да инклюзивті білім беру үшін жасалған жағдайлардың деңгейі – 100 %;4) жұмыс берушілердің кадрларды даярлау (ҒЖБМ пайдаланатын әлеуметтанулықзерттеулердің нәтижелері бойынша), білім беру қызметтерінің сапасына қанағаттанудәрежесі – 77 %;5) іске асыру кезінде әлемдік цифрлық кітапханалар пайдаланылатын білім берубағдарламаларының үлесі – 46,2 %.3-міндет. Елдің зияткерлік әлеуетін көтеруге, Қазақстанның ғылыми мектептерініңхалықаралық беделін арттыруға мүмкіндік беретін іргелі және қолданбалы ғылымсаласындағы жобаларды іске асыру:1) іргелі және қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарын қаржыландыру көлемініңөсімі – 50 %;2) халықаралық базалардағы ғылыми жарияланымдарға дәйексөз келтірудің орташасанының өсуі – 4,5;3) ғылыми конкурстардың, конференциялардың, олимпиадалардың жеңімпаздарыатанған студенттер санының ұлғаюы – 150;4) философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор дәрежесі бар ғалымдарүлесінің өсімі – 25.4-міндет. Патенттерді, лицензияларды сату, стартап-жобаларды әзірлеу түріндеҚарУ ғалымдарының қолданбалы зерттеулерінің нәтижелерін өңір экономикасынаенгізу:1) ғылыми-қолданбалы зерттеулер жүргізуге арналған университеттік гранттардыңүлесі – 21 %;2) өңірдің және елдің кәсіпорындарымен бірлескен зерттеу жұмыстарының үлесі –15 %;3) өңір үшін іске асырылатын әлеуметтік маңызы бар жобалардың үлесі – 12 %.5-міндет. ҚарУ-дың қоғам дамуына қосатын үлесін арттыру:1) ҚарУ-дың, қаланың, облыстың, республиканың ұйымдастырушылық қоғамдыққызметіне тартылған білім алушылардың қатысу үлесі – 42 %;2) мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқытуды аяқтағаннан кейінгі 1-шіжылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі – 85 %;3) Күміс университет бағдарламалары бойынша тыңдаушылар саны – 90.Барлық белгіленген мақсаттар мен міндеттерді іске асыруда табысқа жету үшінеңбек нарығының өзгермелі талаптарына ден қоюда икемділікке ие болу қажет, бұлбілім беру бағдарламалары мен зерттеу жобаларын экономика мен қоғамның ағымдағықажеттіліктеріне жедел бейімдеуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар білім берусапасын, ғылыми зерттеулер мен инфрақұрылымдық жобаларды жоғары деңгейдеұстап тұру үшін Даму бағдарламасы шеңберінде жеткілікті қаржыландыру деңгейінқамтамасыз ету өте маңызды, бұл сайып келгенде ҚарУ-дың орнықты дамуына ықпалетеді.
7-бөлім. "Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамы даму бағдарламасының іске асырылуын мониторингтеу және прогресінбағалау
ҚарУ даму бағдарламасының нысаналы индикаторлары және ҚарУ дамубағдарламасының нысаналы индикаторларын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарыосы Даму бағдарламасына 1 және 2-қосымшаларда келтірілген.
"Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамы даму бағдарламасының нысаналы индикаторлары
| № п/п | Целевые индикаторы | Единица измерения | В плановом периоде | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2024 год | 2025 год | 2026 год | 2027 год | 2028 год | |||
| Цель – трансформация некоммерческого акционерного общества "Карагандинский университет имени академика Е.А. Букетова" в исследовательский университет | |||||||
| Задача 1. Интеграция научной деятельности и образовательного процесса на всех уровнях высшего и послевузовского образования | |||||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 1 | Позиция КарУ в рейтинге QS World University Rankings | позиция | 851+ | 781+ | 751+ | 731+ | 700+ |
| 2 | Позиция в рейтинге QS Asia | позиция | 206 | 190 | 170 | 160 | 150 |
| 3 | Позиция в мировом рейтинге Times Higher Education | позиция | - | - | - | 1501+ | 1501+ |
| 4 | Доля обновленного оборудования и исследовательской инфраструктуры | % | 17 | 18 | 19 | 19,5 | 20 |
| 5 | Число ведущих зарубежных ученых, вовлеченных в научную и образовательную деятельность | количество | 50 | 60 | 70 | 80 | 90 |
| 6 | Обновление образовательных программ на основе профессиональных стандартов и потребностей рынка труда | % | 10 | 11 | 12 | 13 | 15 |
| Задача 2. Обеспечение равенства и доступности качественного образования, привлечение талантливой молодежи | |||||||
| 1 | Доля иностранных студентов от общего количество студентов (%) | 2,6 | 2,8 | 3,0 | 3,2 | 3,5 | |
| 2 | Увеличение доли обучающихся на уровне послевузовского образования (%) | 7 | 10 | 13 | 16 | 20 | |
| 3 | Уровень созданных условий для инклюзивного образования в КарУ (%) | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
| 4 | Степень удовлетворенности работодателей качеством подготовки кадров (по результатам социологических исследований, используемых МНВО), образовательных услуг (%) | 72 | 73 | 75 | 76 | 77 | |
| 5 | Доля образовательных программ, при реализации которых используются мировые цифровые библиотеки (%) | 45,4 | 45,6 | 45,8 | 46,0 | 46,2 | |
| Задача 3. Реализация проектов в области фундаментальной и прикладной науки, которые позволят поднять интеллектуальный потенциал страны, повысить международный авторитет научных школ Казахстана | |||||||
| 1 | Прирост объема финансирования фундаментальных и прикладных научно-исследовательских работ (%) | 5 | 7 | 10 | 20 | 50 | |
| 2 | Рост среднего числа цитирований научных публикаций в международных базах (единица) | 3 | 3,5 | 3,8 | 4,0 | 4,5 | |
| 3 | Увеличение числа студентов – победителей научных конкурсов, конференций, олимпиад (количество) | 20 | 50 | 80 | 110 | 150 | |
| 4 | Прирост доли ученых, имеющих степень доктора философии (PhD), докторов по профилю (%) | 10 | 12 | 15 | 20 | 25 | |
| Задача 4. Внедрение в экономику региона результатов прикладных исследований ученых КарУ в виде продажи патентов, лицензий, разработки стартап-проектов | |||||||
| 1 | Доля университетских грантов на проведение научно-прикладных исследований (%) | 17 | 19 | 20 | 20 | 21 | |
| 2 | Доля исследовательских работ совместно с предприятиями региона и страны (%) | 12,5 | 13 | 14 | 14 | 15 | |
| 3 | Доля реализуемых социально значимых для региона проектов (%) | 5 | 7,5 | 10 | 11 | 12 | |
| Задача 5. Увеличение вклада КарУ в развитие общества | |||||||
| 1 | Доля участия обучающихся, вовлеченных в организованную общественную деятельность КарУ, города, области, республики (%) | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | |
| 2 | Доля трудоустроенных выпускников в 1-й год после завершения обучения по государственному образовательному заказу (%) | 82,0 | 83,0 | 83,5 | 84,0 | 85,0 | |
| 3 | Количество слушателей по программам Серебряного университета (человек) | 50 | 60 | 70 | 80 | 90 | |
"Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті" коммерциялық емесакционерлік қоғамы даму бағдарламасының нысаналы индикаторларын іске асыружөніндегі іс-шаралар жоспары
| № п/п | Наименование мероприятия | Единица измерения | В плановом периоде | Форма завершения | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2024 год | 2025 год | 2026 год | 2027 год | 2028 год | ||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| Цель – трансформация некоммерческого акционерного общества "Карагандинский университет имени академика Е.А. Букетова" в исследовательский университет | ||||||||
| Задача 1. Интеграция научной деятельности и образовательного процесса на всех уровнях высшего и послевузовского образования | ||||||||
| 1 | Участие КарУ в рейтинге QS World University Rankings | Позиция | 851+ | 781+ | 751+ | 731+ | 700+ | местов рейтинге |
| 2 | Участие КарУ в рейтинге QS Asia | Позиция | 206 | 190 | 170 | 160 | 150 | местов рейтинге |
| 3 | Участие КарУ в мировом рейтинге Times Higher Education | Позиция | - | - | - | 1501+ | 1501+ | местов рейтинге |
| 4 | Реализация образовательных программ, в том числе в рамках двухдипломного образования с ведущими университетами мира из Топ-500 QS/Top-100 QS by Subject | Количество программ | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | образовательные программы |
| 5 | Привлечение зарубежных экспертов к преподавательской и научной деятельности | Доля в штате ППС, % | 5,0 | 5,2 | 5,5 | 5,7 | 6,0 | приказы |
| 6 | Повышение квалификации и зарубежные стажировки ППС в ведущих ОВПО и научных центрах | % | 25 | 30 | 30,5 | 31 | 31,5 | сертификаты |
| стажировки ППС введущих ОВПО и научных центрах | ||||||||
| 7 | Обновление образовательных программ на основе профессиональных стандартов и потребностей рынка труда | % | 10 | 11 | 12 | 13 | 15 | образовательные программы |
| 8 | Строительство и оснащение научной инфраструктуры | Количество | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | научная инфраструктура |
| 9 | Обновление оборудования и исследовательской инфраструктуры | % | 17 | 18 | 19 | 19,5 | 20 | исследовательское оборудование |
| 10 | Открытие зеркальных лабораторий и лабораторий коллективного пользования | Количество | 1 | 2 | 1 | 2 | 3 | лаборатории коллективного пользования |
| 11 | Открытие новых научных центров по приоритетным направлениям развития науки | Количество | 1 | 1 | 2 | 2 | 3 | новые научные подразделения |
| Задача 2. Обеспечение равенства и доступности качественного образования, привлечение талантливой молодежи | ||||||||
| 1 | Увеличение контингента иностранных студентов | % | 2.6 | 3.0 | 3.2 | 3.5 | 4.0 | приказы о зачислении обучающихся |
| 2 | Участие обучающихся в программах академической мобильности | % | 0.39 | 1.0 | 1.5 | 2.0 | 2.5 | признание результатов обучения |
| 3 | Увеличение числа абитуриентов на обучение за счет грантов | % | 2 | 2.1 | 2.2 | 2.3 | 2.3 | приказы о зачислении | работодателей |
| 4 | Привлечение работодателей к учебному процессу | % | 17 | 18 | 20 | 20.5 | 21 | приказы |
| 5 | Реализация образовательных программ в формате онлайн-обучения | Кол-во программ | - | 2 | 3 | 3 | 4 | лицензия на образовательную деятельность |
| 6 | Использование обучающимися мировых цифровых платформ | человек | 1500 | 1500 | 1500 | 1500 | 1500 | признание результатов обучения |
| Задача 3. Реализация проектов в области фундаментальной и прикладной науки, которые позволят поднять интеллектуальный потенциал страны, повысить международный авторитет научных школ Казахстана | ||||||||
| 1 | Проведение обучающих семинаров, тренингов по подготовке заявок на участие в научных конкурсах | Кол-во | 3 | 5 | 6 | 8 | 10 | Увеличение количество финансируемых работ |
| 2 | Внедрение интегрального GPA с учетом работы в лаборатории | % | 10 | 30 | 50 | 75 | 100 | Эффективность работы лаборатории |
| 3 | Организация лекций ведущих зарубежных и отечественных ученых по написанию статей в рейтинговых журналах и академическому письму, участию в конкурсах | Кол-во | 2 | 3 | 5 | 6 | 8 | Публикуемые статьи, подготовленные заявки |
| 4 | Обеспечение прироста статей в индексируемых научных журналах | % | 2% | 4% | 5% | 6% | 7% | Рост статей в индексируемых научных журналах |
| 5 | Увеличение числа научных журналов в КарУ | единица | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | Увеличение числа научных журналов |
| 6 | Установление стипендий для студентов, имеющих успехи в науке за счет собственных средств КарУ | Кол-во | 3 | 5 | 7 | 10 | 12 | Увеличение числа студентов, занимающихся наукой |
| 7 | Реализация Программы поиска талантливой молодежи | человек | 6 | 24 | 40 | 70 | 100 | Увеличение числа молодых ученых |
| 8 | Организация научных стажировок, командировок молодых ученых | количество | 5 | 6 | 6 | 8 | 9 | Прирост молодых ученых |
| 9 | Участие в конкурсах постдокторских программ | количество | 10 | 12 | 15 | 16 | 17 | Прирост постдокторантов |
| 10 | Включение в состав диссертационных советов ведущих зарубежных ученых | количество | - | 1 | 2 | 3 | 5 | Увеличение числа привлеченных зарубежных ученых | Задача 4. Внедрение в экономику региона результатов прикладных исследований ученых КарУ в виде продажи патентов, лицензий, разработки стартап-проектов |
| 1 | Проведение конкурса на прикладные внутривузовские гранты | Кол-во | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | Внутривузовский грант |
| 2 | Открытие инновационных структур совместно с предприятиями и организациями региона | Кол-во | 1 | 2 | 3 | 3 | 4 | Совместные инновационные структуры |
| 3 | Заключение договоров, соглашений с организациями и регионами | Кол-во | 2 | 4 | 6 | 8 | 10 | Проведение совместных исследований | Задача 5. Увеличение вклада КарУ в развитие общества |
| 1 | Проведение тренингов, бесед, анкетирования (социально уязвимых слоев населения) | Кол-во | 5 раз в год | 7 раз в год | 9 раз в год | 11 раз в год | 13 раз в год | Создание коммуникативной среды для поддержки |
| 2 | Проведение конкурсов (видеоролики, эссе, викторины, дебатные, интеллектуальные, социальные) | Кол-во | 50 конкурсов | 55 конкурсов | 60 конкурсов | 65 конкурсов | 70 конкурсов | Укрепление взаимоотношений между обучающимися |
| 3 | Проведение мероприятий (творческие, познавательные, духовные) | Кол-во | 50 конкурсов | 55 конкурсов | 60 конкурсов | 65 конкурсов | 70 конкурсов | Повышение духовно-нравственного уровня студентов |
| 4 | Количество слушателей по программам неформального образования, направленным на повышение цифровой грамотности, в возрасте 30-74 лет | человек | 120 | 130 | 140 | 150 | 160 | Слушатели по программам неформального образования |
| 5 | Количество мероприятий, направленных на предупреждение коррупции, повышение уровня правовой культуры, формирование и развитие антикоррупционного сознания у студенческой молодежи | Кол-во | 13 | 15 | 18 | 20 | 22 | Увеличение количество мероприятий, направленных на предупреждение коррупции и формирование антикоррупционного сознания |