кафедра меңгерушісі
Ph.D. докторы, қауымдастырылған профессор
Телефон: +7 (7212)77-04-13
E-mail: kafedrataya@mail.ru
Мұқанов көшесі, 1, № 9 ғимарат
«Аударма теориясы мен тәжірибесі» кафедрасы бітіруші кафедра болып табылады және бакалавриат бойынша 6В02301 – «Аударма ісі» және магистратура бойынша 7М02303 – «Тіл біліміндегі аударма және SMART технологиялары» білім беру бағдарламалары шеңберінде тіл білімі және аударма ісі саласындағы мамандарды дайындайды.
Мамандарды даярлау екі траектория бойынша жүзеге асырылады: «Жазбаша және іскерлік коммуникация саласындағы аударма» және «Ауызша және кәсіби коммуникация саласындағы аударма». Оқу бағдарламасына практикалық фонетика, грамматика, ауызша және жазбаша сөйлеу тәжірибесі, шетел тілінде сөйлеуді тыңдау, стилистика, лексикология, морфология, синтаксис сияқты пәндер енгізілген. Студенттер ғылыми-техникалық, заңгерлік, экономикалық, коммерциялық құжаттамамен жұмыс істеуді үйренеді, дипломатиялық мәтіндерді, ақпараттық технологиялар саласындағы мәтіндерді аудару ерекшеліктерін зерттейді, көркем аударма аясында студенттер проза, поэзия, драматургия және әдеби сынның аудармасын зерттейді. Сонымен қатар ілеспе аударманы үйрету де қолға алынған. Бұл мамандықты игергісі келетін студенттер оқу, арнайы тестілеу және әңгімелесу нәтижелері бойынша іріктеледі. Студенттер таңдау үшін екі шетел тілін оқиды: неміс, француз, түрік, қытай. Екінші шетел тілін оқу міндетті болып табылады және 2 курстан басталады.
Бағдарламаның соңында түлектер аудармашы, редактор болып жұмыс істейді, сыртқы байланыстар бөлімін басқарады, оқу орталықтарында шет тілдерінен сабақ береді.
Магистратураның білім беру бағдарламасының мақсаты – нарық сұранысына сәйкес соңғы технологиялық шешімдермен дәстүрлі аударма әдістерін қолдану үшін ғылыми-зерттеу және тәжірибелік дағдылары бар, аударма және тіл біліміндегі Smart - технологиялары саласында жоғары білікті мамандарды дайындау. Магистратура аясындағы дайындық оны сәтті аяқтаған жағдайда филология ғылымдарының магистрі дәрежесін алуға мүмкіндік береді.
Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмыстары тіларалық және мәдениетаралық қарым-қатынастың, аударматану, аударма теориясы мен тәжірибесінің өзекті мәселелерін зерттеумен байланысты. Қазіргі уақытта кафедра Қазақстан Республикасы ғылым және жоғары білім министрлігінің «Араластырылған оқыту бойынша мұғалімдердің біліктілігін арттырудағы фасилитаторлар: тиімділікті бағалау, әдістеме, құзыреттіліктерді дамыту векторлары» гранттық жобасы әзірленуде, жетекшісі – Шелестова Т. Ю. болып табылады.
Сонымен қатар, кафедра дуальды оқытуды жүзеге асырады – бұл білім беру ұйымында оқытуды кәсіпорындағы (ұйымдағы) өндірістік оқытудың міндетті кезеңдерімен біріктіретін, білім беру мекеме, студент және жұмыс орынды қамтамасыз ететін кәсіпорынның (ұйымының) бірдей жауапкершілігі бар кадрларды даярлаудың нысаны.
Дуальді оқыту студент, өндірісте оқыту және кәсіптік практика үшін жұмыс орнын қамтамасыз ететін кәсіпорын (ұйым) және оқу орнында оқуды өтудің шарттары мен тәртібін реттейтін жазбаша келісім - шарт негізінде жүзеге асырылады.
Даталар мен фактілер
Тарихы:
Университетте аудармашыларды даярлау 2004 жылдан бері жүргізіліп келеді. Шетел тілдер факультеті 600-ден астам жоғары білікті аудармашыны дайындады, бүгінде факультет бәсекеге қабілетті аударма кадрларын даярлау бойынша республиканың негізгі базаларының бірі болып табылады.
Студенттер:
«Аударма ісі» бағдарламасына сұраныс айтарлықтай жоғары. Соңғы бес жылда студенттер құрамы екі есеге артты. Бүгінгі таңда бұл бағдарламаға 157 студент қатысады. Олардың арасында Үндістан, Қырғызстан, Пәкістан, Өзбекстаннан келген шетелдік азаматтар бар.
Жұмыспен қамту:
Бағдарлама түлектері еңбек нарығында сұранысқа ие. Олардың бірнеше жылдағы жұмыспен қамтылу деңгейі 85%-ды құрайды. Қазіргі таңда бітіріп шыққан аудармашылар Нұр-Сұлтанда, Алматыда және Қазақстанның басқа да ірі қалаларында, Ресейде, Германияда, Испанияда, Канадада, Польшада, Чехияда, Үндістанда, Қырғызстанда, Пәкістанда, Өзбекстанда жұмыс істейді.
Академиялық ұтқырлық:
Кафедра студенттері академиялық ұтқырлық бағдарламаларына белсенді қатысады және шетелдік серіктес университеттерде оқиды: Шихэцзы университеті (Қытай), Новосибирск мемлекеттік педагогикалық университеті (Ресей), Мәскеу мемлекеттік лингвистикалық университеті (Ресей), Беларусь мемлекеттік университеті (Беларусь), Карлов университеті (Чехия).
Кафедра құрамына оқытылатын тілдер елдерінде тағылымдамадан өткен тәжірибелі оқытушылар, «жоғары оқу орнының үздік оқытушысы» республикалық атағының иегерлері (доцент Шелестова Т.Ю.) кіреді.
Аккредиттеу және көшбасшылық:
«Аударма ісі» бағдарламасы Қазақстанның білім беру сапасын қамтамасыз ету жөніндегі ұлттық агенттігінде аккредиттелген.
Соңғы үш жылда «Аударма ісі» білім беру бағдарламасы сапаны қамтамасыз ету жөніндегі қазақстандық тәуелсіз агенттігінің ұлттық бағдарламалар рейтингісінде көшбасшылар бестігіне кіреді.
Серіктестер:
Кафедра аудармашыларды жұмысқа орналастыруға мүдделі компаниялармен ынтымақтастық жасайды. Олардың арасында мектептер, университеттер, тіл орталықтары, аударма агенттіктері, ArcelorMittalTemirtau, HegelmannTransport сияқты өндірістік кәсіпорындар бар. Кәсіби аудармашылар мен аударма компаниялары қауымдастығы, Қарағанды облысының сауда палатасы – кафедраның тұрақты серіктестері болып табылады.
Білім беру бағдарламалары
6В02301 – Аударма ісі: бакалавриат. Оқу барысында студент әртүрлі қызмет салаларында жазбаша және ауызша аудармаларды жүргізуді үйренеді. Бағдарлама ауызша және жазбаша аударма теориясы мен практикасын, ауызша ілеспелі аудармадағы аудармашының шапшаң жазу негіздерін, көркем және техникалық аударманы оқумен байланысты. Студенттің таңдауы бойынша екінші шет тілін оқып үйрену міндетті: ағылшын, неміс, француз, қытай. Түлектер «Аударма ісі» мамандығы бойынша гуманитарлық білім бакалавры академиялық дәрежесін алады және келесі лауазымдарда жұмыс істей алады: аудармашы-референт, гид-аудармашы, ауызша аудармашы, техникалық коммуникатор (жазушы, редактор), бөлім меңгерушісі, мәдениет мекемелеріндегі, халықаралық ұйымдардағы, түрлі ақпараттық-талдау қызметтеріндегі, елшіліктердегі, өкілдіктердегі, министрліктердегі, туризм агенттіктеріндегі, баспалардағы, аударма бюроларындағы және басқа ұйымдар мен кәсіпорындардағы сыртқы байланыстар бөлімінің қызметкері.
Білім беру бағдарламалары
7M02303 – «Тіл біліміндегі аударма және SMART технологиялары»: магистратура. Білім беру бағдарламасының мақсаты: лингвистикадағы аударма және SMART технологиялары саласында дәстүрлі аударма әдістерін нарық сұранысына сай жаңа технологиялық шешімдермен қолдана алатын ғылыми-зерттеу және практикалық дағдылары бар жоғары білікті мамандарды даярлау.