кафедра меңгерушісі
PhD докторы
қауымдастырылған профессор
Телефон: +7 7212 34 19 40
E-mail: kargu_chem@ksu.kz
Мұқанов көшесі, 41, №6 ғимарат
Химиялық технологиялар және мұнай химиясы кафедрасы бейорганикалық заттар мен материалдарды өндіру саласындағы өндірісті технологиялық шешімдерді модельдеуге және оңтайландыруға қабілетті, халықаралық стандарттар мен отандық дәстүрлерге негізделген, мұнай, газ конденсаты саласындағы білімдері бар мамандарды дайындайды және нарықта бәсекеге қабілеттілікті қамтамасыз ететін газдарды өңдеу мәселелерін қарастырады.
Кафедра студенттері екі траектория бойынша оқуға мүмкіндік алады. Олар: «Бейорганикалық синтез, таза реактивтер, минералды тыңайтқыштар, тұздар, қышқылдар және негіздер өндірісі» және «Мұнай-химиялық синтез технологиясының негіздері, мұнай өңдеу».
Оқу бағдарламасына «Бейорганикалық заттардың химиясы және технологиясы», «Қышқылдар мен негіздердің химиялық технологиясы», «Мұнай, газ конденсаты мен газының химиясы және физикасы» және «Мұнай, газ және көмірді қайта өңдеудің теориялық негіздері» сияқты өзекті пәндер кіреді.
Кафедра түлектері химик-технолог, мұнай-химия кәсіпорындарында менеджер, мұнай өңдеу зауыттарында мастер-технолог болып жұмыс істей алады және университетте сабақ береді.
Кафедраның ғылыми қызығушылықтары кендерді және кен материалдарын байыту технологиясын зерттеуге, жаңа бейорганикалық заттарды өндіруге және классикалық емес майды, мұнай қалдықтарын мұнай химиясы үшін баламалы мотор отыны мен шикізатты алу мақсатында қайта өңдеумен байланысты.
Даталар мен фактілер
Тарихы:
Коллоидтық химия және экология кафедрасы Қарағанды мемлекеттік университетінде 1980 жылы 4 қыркүйекте ашылды. Кафедра табиғатты қорғау және экологиялық бұзылулар мен қалпына келтіруді кешенді зерттеу бойынша мамандар даярлады. Коллоидты химия және экология кафедрасы өзінің жетістігі үшін, ең алдымен жоғары білікті профессорлық-оқытушылық құрамға, атап айтқанда: профессор В.П.Журавлевке, доценттер Р.Г.Омароваға (химия факультетінің алғашқы деканы), В.П.Волковаға, М.И.Жамбековке, А.А.Цыцураға және аға оқытушылар И.В.Вейсенбергке, Е.Ф.Демишеваға, О.М.Ермековке қарыздар.
Кафедраның алғашқы басшысы В.А.Журавлев болды, ол 20 жылдан астам уақыт бойы ауа бассейнін қорғау проблемасымен айналысты. Кейін кафедраны химия ғылымдарының докторы, профессор А.А.Цыцура басқарды. А.А.Цыцура бастаған ғылыми бағыт дисперсті сұйықтықтардың әсерінен шаң аэрозолдарының гетерокоагуляциясымен байланысты болды.
1991 жылдан 2006 жылға дейін коллоидтық химия және экология кафедрасында Қазақстанның еңбек сіңірген ғылым және техника қайраткері, ғылым және техника саласында Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, органикалық химия және катализ саласындағы көрнекті ғалым А.Д.Кагарлицкий жұмыс істеді.
90-жылдары коллоидтық химия және экология кафедрасын мышьяк және оның қосылыстары химиясының маманы, х.ғ.к., профессор М.И.Жамбеков басқарды. Оның басшылығымен жаңа «Қолданбалы экология» мамандығы ашылды. 2001 жылы осы мамандық бойынша кафедра алғашқы түлектерін шығарды.
ВСоңғы жылдары 5 кандидаттық диссертация және 3 PhD-диссертация қорғалды. Атап айтсақ: З.Б.Абсат, Х З.С.аликова, Ш.Касымова, Г.Н.Мусина, А.Ж.Сатыбалдин, К.Гудун, Ж.Ахметкаримова және А.Түсіпхан.
2003 жылдың қазан айында кафедра химиялық технология және мұнай химиясы кафедрасы болып өзгертілді.
2000 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін кафедраны химия ғылымдарының докторы, профессор М.И.Байкенов басқарады. Ол мұнай химиясы және көмір химиясы саласындағы жетекші маман.
Бейорганикалық заттарды, материалдарды өндіру және мұнай, газ және көмірді қайта өңдеу саласында теориялық және практикалық білімі бар білікті мамандардың кәсіби дайындығы жоғары.
Білім алушылар:
Химиялық технологиялар және мұнай химиясы кафедрасы Қазақстанның әр өңірінен, сонымен қатар Өзбекстан Республикасынан, Қытай Халық Республикасынан және Моңғол Халық Республикасынан келген студенттерді маман етіп дайындайды.
Кафедра бағдарламаларына деген сұранысты студенттер контингентінің өсуі дәлелдейді, ол соңғы жылдары 3 еседен аса өсті. 6B07101 «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы» білім беру бағдарламасының түлектері «Қазақмыс Корпорациясы» ЖШС, «Қазмұнайгаз» ҰК АҚ, «Шұбаркөл Көмір» АҚ және «Гидромед» АҚ тәрізді ірі кәсіпорындарда жұмыс істейді.
Жұмыспен қамту:
Түлектердің жұмысқа орналасу деңгейі 100%-ды құрайды.
Оқытушылар:
Кафедрада 13 адам жұмыс істейді, оның ішінде 1 доктор, 6 химия ғылымдарының кандидаты және 1 техника ғылымдарының кандидаты, 1 PhD докторы, 1 ғылым магистрі бар.
«Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы» республикалық грантының 3 иегері бар:
- химия ғылымдарының докторы, профессор М.И.Байкенов – 2005, 2010 жылдар,
- х.ғ.к., профессор А.Б.Татеева – 2017 жыл,
- х.ғ.к., профессор А.А.Мұратбекова – 2018 жыл.
Көшбасшылық және аккредиттеу:
Тәуелсіз рейтингтік аккредиттеу агенттігі мен Білім беру сапасын қамтамасыз ету жөніндегі тәуелсіз агенттік 2018 және 2020 жылдары 6В07101(5В072000) - Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы білім беру бағдарламасының жоғары рейтингін атап өтті.
Серіктестер:
Ж. Әбішев атындағы химия-металлургия институты (Қазақстан Республикасы);
әл-Фараби атындағы ҚазҰУ жаңа химиялық технологиялар және материалдар ғылыми-зерттеу институты (Қазақстан Республикасы);
Н.Д. Зелинский атындағы органикалық химия институты, РҒА (Ресей);
А.В.Топчиев атындағы мұнай-химиялық синтез институты (Ресей);
Шыңжаң университеті, Үрімші (Қытай);
Харбин политехникалық университеті (Қытай);
Пекин университеті (Қытай);
Иллиной университеті (АҚШ).
Соңғы жылдары профессор М.И.Байкенов Пекин университетінде, Харбин политехникалық университетінде, Синьцзян университетінде (Қытай) «Мұнай химиясы» және «Қатты отын химиясы» курстарына шақырылған профессор болды.
Білім беру бағдарламалары
6В07101 «Химическая технология неорганических веществ»: бакалавриат. Бағдарлама бейорганикалық химияның, химиялық технологияның, бейорганикалық заттар өндірісінің теориялық негіздері мен заңдылықтарын оқытумен және кәсіби қызметтегі заманауи химия ғылымымен байланысты. Студенттер негізгі пәндерді ағылшын тілінде оқуға мүмкіндік алады. Түлектер техника және технологиялар бакалавры дәрежесін алады және технологиялық химиктер, бейорганикалық өндірістің менеджерлері ретінде жұмыс істей алады.
6B07203 «Технология нефтеперерабатывающих производств»: бакалавриат. Бағдарлама синтетикалық бензинді, дизельді отынды, баламалы сұйық отынды, жасанды газдардан және ауыр мұнай қалдықтарынан синтез газын өндірудің, алудың және тазартудың негізгі технологиялық әдістерін зерттеуге және нанокатализаторларды таңдауға, қоршаған ортаны қорғау әдістеріне, көмірсутегі шикізатын өндіру және логистика негіздері оқытуды көздейді. Түлектер инженерия және технологиялар бакалавры дәрежесін алады және мұнай-химия кәсіпорындарында технологиялық химик, мұнай-химия өндірісінде маркетолог, мұнай өңдеу зауыттарында шебер технолог ретінде жұмыс істей алады.
7М07109704 «Нефтехимия»: магистратура. Бағдарлама мұнай өңдеу, мұнай химиясы, жанармай мен майлардың химиялық технологиясын зерттеумен, ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру дағдыларын игерумен және білім беру ұйымдарындағы әр түрлі деңгейлердегі оқу процесін басқарумен байланысты. Түлектер техникалық ғылымдар магистрі дәрежесін алады және университетте сабақ бере алады, ғылыми-зерттеу қызметімен айналысады, химик-технолог, технолог, техник, зерттеуші болып жұмыс істейді; лаборанттар, инженерлер, аға лаборанттар, кіші ғылыми қызметкерлер, бейіні бойынша университет кафедраларының мамандары, орта, техникалық орта және жоғары оқу орындарының оқытушылары болып жұмыс істей алады.
Мұғалімдердің профильдері
Байкенов М.И
